Sgipio i'r cynnwys
Mynd i'r prif gynnwys

Ynghylch y cwrs am ddim hwn

Dewch yn fyfyriwr gyda’r Brifysgol Agored

Lawrlwytho'r cwrs hwn

Rhannu'r cwrs am ddim hwn

Dechrau gyda seicoleg
Dechrau gyda seicoleg

Dechrau'r cwrs am ddim hwn nawr. Crëwch gyfrif a mewngofnodwch. Ymrestrwch a chwblhewch y cwrs am ddatganaid o'ch cyfranogiad neu fathodyn digidol am ddim os ydynt ar gael.

5 Pwysau gan grwpiau

5.1 Cyflwyniad

A ydych yn cofio clywed am 'Heaven's Gate', cwlt Dydd y Farn yng Nghaliffornia a gyfunodd elfennau o Gristnogaeth â'r gred bod pethau hedegog anhysbys (UFOs) yn bodoli? (Mae nifer o raglenni teledu poblogaidd, gan gynnwys CSI a The Simpsons, wedi selio straeon ar y cwlt hwn.) Ym mis Mawrth 1997, cyflawnodd 39 o aelodau'r grŵp hunanladdiad, o dan arweiniad Marshal Applewhite a Bonnie Nettles, yn y gred y câi eu henaid ei drosglwyddo i long ofod a oedd yn cuddio y tu ôl i gomed Hale-Bopp. Roedd y rhan fwyaf o aelodau'r cwlt wedi torri cysylltiad â'u teuluoedd ac wedi gwerthu eu holl eiddo bydol. Roeddent wedi ymrwymo i fywyd anghydweddog, ac roedd wyth o'r dynion wedi ymostwng i gael disbaddiad gwirfoddol (yn ôl pob tebyg, er mwyn paratoi ar gyfer lefel newydd di-ryw o fodolaeth).

Pam y gwnaeth yr aelodau hyn o'r grŵp ymddwyn mewn ffordd mor eithafol? A gawsant eu pwylldreisio? A oeddent yn syml yn wan ac yn agored i niwed, mewn gwirionedd yn dargedau hawdd i ddylanwadu arnynt? Er bod seicolegwyr yn cynnig amrywiaeth o esboniadau, byddai'r rhan fwyaf ohonynt yn cydnabod bod cyfuniad o ffactorau emosiynol a chymdeithasol yn berthnasol a byddai'r rhan fwyaf ohonynt yn dweud bod y ffactorau hyn yn mynd y tu hwnt i'r unigolyn, ei bersonoliaeth a'i rolau. Yn aml caiff bondiau cwlt eu creu drwy ffactorau megis yr ymlyniad emosiynol i'r grŵp a'r ffaith bod ofn arweinwyr pwerus yn gwneud i bobl deimlo'n ddibynnol ar y grŵp (Margaret Singer, 1995). Gall pobl gael eu denu gan y sicrwydd a gynigir drwy fod yn aelod o grŵp, lle bydd gennych ffrindiau o'ch amgylch bob amser ac y byddwch yn teimlo bod rhywun yn gofalu amdanoch a'ch bod yn ddiogel.

Mae'n werth edrych yn ddyfnach ar y ffordd y mae seicolegwyr cymdeithasol wedi ystyried y ffyrdd y mae grwpiau a hunaniaeth grŵp yn dylanwadu ar y ffordd y mae pobl yn meddwl ac yn ymddwyn. Yn yr adran hon, byddwch yn ystyried gwahanol feysydd ymchwil sy'n ymwneud â grwpiau poblogaidd/amhoblogaidd ('in-groups/out-groups' yn Saesneg), a 'phwysau gan grwpiau a chydymffurfiaeth'.