Transcript
NATALIE
Roeddwn i’n meddwl fy mod i’n colli arni –
TIM
A finna
ALAN
A finna
CYFWELYDD
Roeddech chi gyd yn meddwl eich bod yn colli arni?
NATALIE
Ac roeddwn i’n teimlo fel methiant oherwydd doeddwn i ddim yn gallu ymdopi – doeddwn i ddim yn teimlo mod i’n ymdopi â phethau, pethau bob dydd roedd pobl eraill yn gallu ymdopi â nhw ac roeddwn i’n teimlo fel methiant oherwydd hynny.
ALAN
Rydych chi’n teimlo’n unig
NATALIE
Unig iawn –
CYFWELYDD
Ydy, mae’n brofiad rhyfedd. Rydych chi’n meddwl eich bod ar eich pen eich hun nes eich bod yn sylwi bod miloedd yn ei brofi –
Helo, fi yw’r Athro Roger Baker o Brifysgol Bournemouth ac rydyn ni yma yng Nghanolfan Mind yn Bedford er mwyn ceisio edrych yn fanwl ar byliau o banig, beth ydyn nhw a sut deimlad ydyw i’w cael. Felly, dyma pam rydyn ni wedi gofyn i chi fod yma, diolch i chi am ddod Tim, Natalie ac Alan. Hoffwn ofyn cwestiwn i chi. Mae hyn er mwyn helpu pobl i’w ddeall. Mae llawer iawn o bobl yn dweud eu bod nhw wedi teimlo panig cyn gwneud arholiad er enghraifft. Nawr, ydy hyn yr un fath â chael pwl o banig?
TIM
Nac ydy –
ALAN
Na
CYFWELYDD
Rydych chi gyd yn ysgwyd eich pennau
TIM
Dwi’n teimlo ychydig yn bryderus nawr ond nid yw’n ddim byd tebyg i bwl o banig. Dwi’n teimlo fod gan byliau o banig fywydau eu hunain. Pan maen nhw’n dechrau – mae popeth yn adeiladu ac yn adeiladu. Mae ‘gwahanol’ yn air da oherwydd dydw i ddim yn meddwl ei fod yn debyg i unrhyw brofiad arall rydw i wedi ei gael yn fy mywyd. Maen nhw’n unigryw. Maen nhw’n ddwys iawn, iawn, iawn. Maen nhw bron fel fersiwn o orbryder tymor hir sy’n digwydd ar unwaith. Mae’n cyrraedd uchafbwynt yn gyflym. Gwnaethoch chi ddefnyddio arholiadau fel enghraifft, ond pan fydd pobl yn teimlo panig cyn arholiad, dwi’n credu mai pryder tymor hir yw hynny, tra bod panig yn ddwys iawn, iawn ac yn digwydd yn y foment.
CYFWELYDD
Mae’n ymddangos dy fod yn cytuno â hynny Natalie –
NATALIE
Ydw. Mae o’n fy ngwanhau. Dwi methu rhyddhau fy hun – ar ôl iddo gael gafael arnaf i, dyna fo. Mae gen i strategaethau i drio eu lleihau nhw pan fydda i’n eu teimlo nhw’n dod ond os ydy’r pwl yn un drwg, yna does dim ffordd o’i stopio ac mae’n cymryd drosodd fy nghorff. Os ydw i’n symud o’r gwely, dwi’n teimlo’n sâl yn gorfforol. Dyna ydy ffordd fy nghorff o wrthod y gorbryder, o’i wthio allan. Alla i ddim gwisgo. Alla i ddim gwneud dim.
CYFWELYDD
Felly pan roedd Tim yn ei ddisgrifio fel rhywbeth sydd â bywyd ei hun ydy hynny’n –
NATALIE
Yn sicr – ydy – ac mae’n anodd iawn i’r rheini sy’n byw gyda chi ei ddeall.
CYFWELYDD
Beth amdanat ti Alan – ai teimlo panig ydy o neu a yw’n rhywbeth –
ALAN
Na, mae’n debyg i bwl o asthma.
CYFWELYDD
Dwi’n deall
ALAN
Mae’n teimlo felly i mi oherwydd mae gen i asthma hefyd, felly mae’n debyg iawn i gael pwl o asthma. Does dim llawer o wahaniaeth ond mae eich calon yn rasio ychydig yn gynt – ac mae eich meddwl ar ras hefyd. Mae fel pe bai popeth ar chwâl.
CYFWELYDD
Felly, wyt ti’n gallu dweud y gwahaniaeth rhwng pwl o asthma a phwl o banig –
ALAN
Ydw erbyn hyn. Mae teimladau yn rhan o bwl o banig – ydych chi’n gwybod beth ydw i’n ei feddwl?
CYFWELYDD
Emosiynau?
ALAN
Ia, a theimlo’n ddagreuol ac ati –
CYFWELYDD
Pa un sydd waethaf?
ALAN
Pwl o banig–
CYFWELYDD
Pwl o banig?
ALAN
Ia. Gyda phwl o asthma, rydych chi’n gallu cymryd tri neu bedwar pwff ac yna bydd yn diflannu, mae pwl o bryder yn wahanol.