Sgipio i'r cynnwys
Mynd i'r prif gynnwys

Ynghylch y cwrs am ddim hwn

Dewch yn fyfyriwr gyda’r Brifysgol Agored

Lawrlwytho'r cwrs hwn

Rhannu'r cwrs am ddim hwn

Gweithio hybrid: datblygu sefydliadol
Gweithio hybrid: datblygu sefydliadol

Dechrau'r cwrs am ddim hwn nawr. Crëwch gyfrif a mewngofnodwch. Ymrestrwch a chwblhewch y cwrs am ddatganaid o'ch cyfranogiad neu fathodyn digidol am ddim os ydynt ar gael.

3.2 Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015

Gan Gymru y mae rhai o’r deddfau mwyaf cyfredol yn y byd, gan ddefnyddio arfer da o bob rhan o’r byd. Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Llywodraeth Cymru, 2015) yn rhoi dyletswydd ar yr holl gyrff cyhoeddus yng Nghymru i roi cynaliadwyedd yn ganolog i’r holl waith o lunio penderfyniadau. Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol yn gweithredu fel ‘gwarcheidwad cenedlaethau’r dyfodol’, gan newid ffocws penderfyniadau i’r effeithiau tymor hir a chofnodi cynnydd (Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, dim dyddiad).

‘Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn rhoi'r uchelgais, caniatâd a rhwymedigaeth gyfreithiol i wella ein llesiant cymdeithasol, diwylliannol, amgylcheddol ac economaidd.’

‘Mae’r Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn ei wneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus yng Nghymru feddwl am effaith hirdymor eu penderfyniadau, i weithio’n well gyda phobl, cymunedau a’i gilydd, ac i atal problemau parhaus megis tlodi, anghydraddoldebau iechyd a newid yn yr hinsawdd.’

‘Mae’r Ddeddf yn unigryw i Gymru ac yn denu diddordeb o wledydd ar draws y byd, gan ei bod yn cynnig cyfle gwych i wneud newid hirbarhaol, positif i genedlaethau’r presennol a’r dyfodol.’

Mae’r ddeddf yn ddiben cyffredin sy’n rhwymol yn gyfreithiol yn canolbwyntio ar saith o nodau llesiant sy’n rhoi manylion y ffyrdd y mae’n rhaid i gyrff cyhoeddus penodol weithio a gweithio gyda’i gilydd i wella llesiant Cymru. Y Ddeddf yw’r ddeddf fwyaf datblygedig o blith pedair cenedl y Deyrnas Unedig, sy’n anelu at wella llesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol.

Yn y fideos isod mae Sophie Howe, Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, yn esbonio’r Ddeddf a’r effaith y mae wedi ei gael ar Gymru, a Jane Davidson, Awdur #futuregen: Lessons from a Small Country yn esbonio sut y crëwyd y Ddeddf.

Download this video clip.Video player: hyb_1_2022_sep102_introduction_to_future_generations_act_compressed.mp4
Copy this transcript to the clipboard
Print this transcript
Dangos y trawsgrifiad | Cuddio'r trawsgrifiad
 
Interactive feature not available in single page view (see it in standard view).
Download this video clip.Video player: hyb_1_2022_sep103_jane_davidson.mp4
Copy this transcript to the clipboard
Print this transcript
Dangos y trawsgrifiad | Cuddio'r trawsgrifiad
 
Interactive feature not available in single page view (see it in standard view).

Y saith nod llesiant

Er mwyn sicrhau bod Cymru’n gweithio tuag at yr un diben a gweledigaeth gyffredin, mae gan y ddeddf saith nod llesiant y mae’n rhaid i bob corff cyhoeddus weithio i’w cyflawni. Esbonnir y rhain yn Nhabl 1.

Y ddelwedd a ddisgrifir
Ffigwr 9: Nodau llesiant
Tabl 1

Cymru Lewyrchus

Cymdeithas arloesol, gynhyrchiol, carbon isel sy’n cydnabod y terfynau sydd ar yr amgylchedd byd-eang ac sydd, o ganlyniad, yn defnyddio adnoddau mewn modd effeithlon a chymesur (gan gynnwys gweithredu ar newid yn yr hinsawdd); ac sy’n datblygu poblogaeth fedrus ac addysgedig mewn economi sy’n cynhyrchu cyfoeth ac yn cynnig cyfleoedd cyflogaeth, gan ganiatáu i bobl fanteisio ar y cyfoeth a gynhyrchir drwy gael gafael ar waith addas.

Cymru gydnerth

Cenedl sy’n cynnal ac yn gwella amgylchedd naturiol bioamrywiol gydag ecosystemau iach gweithredol sy’n cynnal cydnerthedd cymdeithasol, economaidd ac ecolegol ynghyd â’r gallu i addasu i newid.

Cymru sy’n fwy cyfartal

Cymdeithas sy’n galluogi pobl i gyflawni eu potensial ni waeth beth fo’u cefndir neu eu hamgylchiadau (gan gynnwys eu hamgylchiadau cymdeithasol-economaidd).

Gymru Iachach

Cymdeithas lle mae llesiant corfforol a meddyliol pobl cystal â phosibl a lle deellir dewisiadau ac ymddygiadau sydd o fudd i iechyd yn y dyfodol

Gymru o Gymunedau Cydlynys

Cymunedau atyniadol, hyfyw a diogel sydd â chysylltiadau da.

Gymru â diwylliant bywiog lle mae’r Gymraeg yn ffynnu

Cymdeithas sy’n hyrwyddo ac yn gwarchod diwylliant, treftadaeth a’r Gymraeg ac sy’n annog pobl i gyfranogi yn y celfyddydau, a chwaraeon a gweithgareddau hamdden.

Cymru sy’n gyfrifol ar lefel fyd-eang

Cenedl sydd, wrth iddi wneud unrhyw beth i wella llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol Cymru, yn ystyried a allai gwneud peth o’r fath gyfrannu’n gadarnhaol at lesiant byd-eang.

Mae gan y Ddeddf bwyslais cryf ar sut y bydd y nodau’n cael eu cyflawni trwy annog cyrff cyhoeddus a sefydliadau i ddefnyddio egwyddorion datblygu cynaliadwy tymor hir, atal, integreiddio, cydweithio, a chynnwys, fel sy’n cael eu darlunio yn y tabl Pum Dull o Weithio isod.

Tabl 2 Pum Dull o Weithio

Hirdymor: Pwysigrwydd sicrhau cydbwysedd rhwng anghenion tymor byr a’r angen am ddiogelu’r gallu i ddiwallu anghenion tymor hir hefyd.

Integreiddio: Ystyried sut gall amcanion llesiant y corff cyhoeddus effeithio ar bob un o’r nodau llesiant, ar bob un o’u hamcanion eraill, neu ar amcanion cyrff chyoeddus eraill.

Cynnwys: Pwysigrwydd cynnwys pobl sydd â diddordeb mewn cyflawni’r nodau llesiant, a sicrhau bod y bobl hynny’n adlewyrchu amrywiaeth yr ardal maent yn ei gwasanaethu.

Cydweithio: Gallai cydweithredu ag unrhyw berson arall (neu wahanol adrannau yn y corff ei hun) helpu’r corff i fodloni ei amcanion llesiant.

Atal: Sut gall gweithredu i atal problemau rhag digwydd neu waethygu helpu cyrff cyhoeddus i gyflawni eu hamcanion.

Mae pensaernïaeth y Ddeddf yn cysylltu â Nodau a fframwaith Nodau Datblygu Cynaliadwy’r Cenhedloedd Unedig. Mae’r ddelwedd isod yn rhoi trosolwg cyffredinol o sut y bydd ei heffaith yn cael ei fesur.

Y ddelwedd a ddisgrifir
Ffigur 10: Cymru gynaliadwy – pensaernïaeth Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015

Gweithgaredd 6: Ymgyfarwyddo

Timing: 20 munud

Dechreuwch ymgyfarwyddo â gwefan Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru [Tip: daliwch Ctrl a chliciwch dolen i'w agor mewn tab newydd. (Cuddio tip)] .

Wrth i sefydliadau weithredu mewn hinsawdd ansicr, mae llesiant a chynaliadwyedd yn allweddol bwysig, ac mae’n hanfodol ymwreiddio hyn mewn gweithgareddau datblygu sefydliadol a datblygu dealltwriaeth gweithwyr a’u gallu.

Trwy gydol y casgliad Cefnogi Gweithio Hybrid a Thrawsnewid Digidol, cyfeirir chi at wefan Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, sy’n cynnwys y ddeddf gyfan, ond hefyd adnoddau niferus sy’n ei hesbonio yn syml, awgrymiadau ymarferol ac astudiaethau achos o sut y gall sefydliad wella llesiant a chefnogi ei gymuned leol.

Argymhellir chi i ddarllen Canllaw hanfodol Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 sydd ar gael ar y brif dudalen sy’n rhoi mynediad i’r Ddeddf gyfan a throsolwg o’r dull y mae Cymru wedi ei ddefnyddio, ac yna fel y bydd gennych amser tu hwnt i’r amser a ddyrennir ar gyfer astudio’r cwrs hwn, rhowch fwy o sylw i’r wefan.