3.4 Ôl troed carbon digidol

Mae effaith carbon technoleg a gweithio’n ddigidol wedi bod yn cael mwy o sylw yn ystod y blynyddoedd diwethaf wrth i ni ddechrau deall ac olrhain yr effaith yn fwy effeithiol.

Wrth weithio tuag at gyrraedd sero net, mae angen i sefydliadau ddechrau deall eu hôl traed carbon digidol, nid yn unig o ran eu ‘mannau digidol’, ond hefyd caffael, seilwaith digidol, rheolaeth ar offer ffisegol a defnyddio trydan.

Rydym yn awr yn byw mewn byd lle mae popeth ‘ar y cwmwl’. Ond, nid yw llawer o bobl yn meddwl beth yw’r cwmwl mewn gwirionedd. Ar lefel sylfaenol iawn, mae’n weinyddwyr data. Tra bod gan lawer o sefydliadau weinyddwyr ar y safle, mae’r rhan fwyaf yn defnyddio ‘gweinyddwyr cwmwl’. Gweinyddwyr yw’r rhain sy’n cael eu rheoli gan gyflenwr trydydd parti yn unrhyw le yn y byd.

Mae hyn yn codi cwestiwn diddorol i sefydliadau – mae’r rhan fwyaf o benderfyniadau prynu TG yn seiliedig ar anghenion y sefydliad, y dibynadwyedd, gwasanaeth a’r offer y gall cyflenwr eu darparu, a’r gost. Gall llawer o ddatrysiadau TG fod wedi cael eu prynu cyn i’r pwyslais ar gynaliadwyedd ddechrau dod yn rhan o’r broses gaffael. Mae darparwyr TG mawr yn ymwybodol o hyn ac wedi gwella cynaliadwyedd eu gwasanaethau yn wirfoddol, yn arbennig yn gysylltiedig â’r cwmwl.

Mae llawer o sefydliadau yn awr yn datblygu strategaethau ar gyfer eu dull, er enghraifft mae Gweinyddiaeth Amddiffyn y Deyrnas Unedig wedi cyhoeddi ei Dull Strategol Technoleg a Gwasanaethau Ddigidol Gynaliadwy 2021-2025 [Tip: daliwch Ctrl a chliciwch dolen i'w agor mewn tab newydd. (Cuddio tip)] , sy’n rhoi uchelgais syml ar gyfer allyriadau sero net.

Mae rhai newidiadau syml y gall unigolion gael eu hannog i’w mabwysiadu i helpu sefydliadau i leihau eu hôl troed carbon. Gellir rheoli hyn trwy bolisïau a phrosesau newydd, fel peidio â chael delweddau mewn llofnodion e-bost, annog dolenni at ddogfennau a rennir yn hytrach na’u hanfon fel atodiad a pholisïau clir am ddileu ffeiliau digidol.

Yr hyn sydd yn fwy heriol yw penderfyniadau ar systemau, seilwaith, caffael a rheoli offer. Mae oes a gwaredu offer ffisegol yn cyfrannu nid yn unig at allyriadau carbon ond at wastraff hefyd. Mae llawer o sefydliadau yn mabwysiadu polisïau oes hwy i offer, yn ystyried eu dewis o gyflenwyr, yn arbennig ar gyfer gwasanaethau cwmwl ac yn dechrau deall oblygiadau allyriadau carbon gweithio o bell.

Yn gynharach yn y cwrs fe wnaethom gyflwyno’r ‘Cwmpasau’ Protocol Nwyon Tŷ Gwydr, y dylid eu hystyried wrth reoli eich ôl troed carbon, trwy ganolbwyntio ar feysydd a all arwain at yr effaith mwyaf i leihau eich allyriadau.

Mae adroddiad Jisc Exploring your digital carbon footprint yn rhoi trosolwg cynhwysfawr o ffynhonnell ac effaith olion traed carbon digidol mewn pedwar maes: caffael, TG ar y safle, technolegau cwmwl a gweithio o bell.

Yn y fideo isod mae Scott Stonham, awdur yr adroddiad, yn rhoi trosolwg o’r canfyddiadau allweddol.

Download this video clip.Video player: hyb_1_2022_sep109_exploring_digital_carbon_footprint_report_compressed.mp4

Dangos y trawsgrifiad | Cuddio'r trawsgrifiad

Transcript

SCOTT STONHAM

Yn ddiweddar cefais wahoddiad gan Jisc i weithio gyda nhw ar adroddiad amserol a diddorol iawn ar olion troed carbon digidol. Roedd y cwmni am sbarduno'r drafodaeth. Tynnu llinell yn y tywod a dechrau siarad am olion troed carbon digidol. Mae yna-- rwy'n credu bod pob un ohonom yn sylweddoli bod llawer o sgyrsiau diddorol wedi bod-- dros yr ychydig ddegawdau diwethaf, os edrychwch chi'n ôl, mae ymchwil ardderchog eisoes wedi'i gwneud i ddeall yr ôl troed carbon a'r ffordd y mae ein bywydau technolegol a'n defnydd o adnoddau digidol yn defnyddio ynni.

Pan oeddem yn llunio'r adroddiad hwn, gwnaethom benderfynu canolbwyntio ar bedwar maes-- caffael, TG ar safleoedd, y cwmwl, a'r math o elfen o bell oherwydd bod gennych yr elfen gaffael, y TG ar y safle, technoleg cwmwl, yn ogystal â gweithio o bell. O ran yr elfen brynu, gwnaethom ymchwilio o ddifrif i effaith cwmpas 3 prynu'r cyfarpar rydym yn ei brynu, sut rydym yn ei ddefnyddio am fwy o amser, sut rydym yn cyflwyno athroniaeth ac arferion adnewyddu cyfarpar TG wedi'i ailweithgynhyrchu i'n hamgylcheddau er mwyn ein helpu i ymestyn oes yr asedau hyn fel nad oes rhaid i ni barhau i brynu pethau newydd.

Gwnaethom hefyd ystyried sut rydym yn gwneud yn siŵr ein bod yn rhoi'r polisïau cywir ar waith er mwyn sicrhau nad yw'r cyfarpar yn cael ei daflu neu'n cael ei anfon i safle tirlenwi neu ei doddi gan greu nwyon niweidiol ar ôl i ni orffen ei ddefnyddio. Mae llawer o ddulliau, awgrymiadau a thechnegau y gallwn eu hystyried yma, o ddeall sut rydych chi'n cyrraedd dealltwriaeth cwmpas 3 ar lefel cynnyrch, a all helpu unigolion i ymrwymo i newid yn llawer gwella na chymhelliant ariannol neu gost yn unig. Ac yna gwnaethom ystyried hefyd-- pan rydym yn meddwl am yr ochr ar y safle a'r ochr gaffael, sut mae gwneud yn siŵr bod gennym y llinellau sylfaen cywir i sicrhau ein bod yn gofyn y cwestiynau cywir pan fyddwn yn prynu pethau? Gwnaethom siarad rywfaint am linellau sylfaen a mesur pethau. Ac mae'n bwysig i ni allu defnyddio'r llinell sylfaen honno, ond rwy'n deall y bydd y llinell sylfaen yn newid wrth i ni ddatblygu ein dealltwriaeth ymhellach.

Mae'r elfen gaffael yn bwysig iawn, oherwydd os edrychwn ar allyriadau carbon TG yn gyffredinol, mae 80% o'r allyriadau carbon wedi'u priodoli i'r hyn a elwir yn garbon ymgorfforedig a charbon cyfatebol o fewn y cynnyrch hwnnw. Felly mae hynny'n golygu'r allyriadau carbon a gynhyrchwyd drwy'r broses o weithgynhyrchu, adeiladu a dosbarthu eich cyfarpar.

Yna, wrth gwrs, mae gennych y broblem e-wastraff hefyd. Felly beth sy'n digwydd iddo unwaith y bydd wedi mynd? Ydych chi'n ei ailddefnyddio? Ydych chi'n ei ailgylchu? Ydych chi'n ei rannu i'w fwynau ac yn ailddefnyddio'r rheini? Mae hynny i gyd yn swm enfawr o gyfanswm ôl troed carbon darn o gyfarpar TG. Ar ben hynny, mae gennych yr ynni a'r allyriadau sy'n gysylltiedig â'r pethau sy'n digwydd pan fyddwch yn ei ddefnyddio. Ond mae hyn yn tueddu i fod yn 20%.

Felly os ydym yn chwilio am y maes mwyaf i ganolbwyntio arno, mae'n rhaid gwneud yn siŵr ein bod yn gwneud penderfyniadau doethach, mwy hirdymor am y pethau rydym yn eu prynu a beth sy'n digwydd iddynt ar ôl i ni orffen eu defnyddio. Ac, yn ddelfrydol, sut rydym yn gwneud yn siŵr bod yr amser-- y cyfnod defnyddiol yn hirach? Sut rydym yn gwneud hynny'n amser gwasanaeth hirach?

Felly, mae caffael yn bwysig iawn. Ond nid yw'r holl wybodaeth yno eto. Ac mae hyn yn un o'r pethau hynny sy'n ymwneud ag ansicrwydd gweithio mewn byd lle nad ydym yn gwybod popeth y mae angen i ni ei wybod. Felly dyma lle gallwn ni ddechrau edrych ar gwmpas 1, cwmpas 2, cwmpas 3, o fewn y protocol nwy tŷ gwydr hefyd. I grynhoi, cwmpas 1 yw'r ynni rydym yn ei brynu ac yn ei ddefnyddio, cwmpas 2 yw'r ynni a'r allyriadau sy'n gysylltiedig â rhedeg ein hadeiladau a'n fflyd, ac mae popeth arall yn mynd o'r cynhyrchion a'r gwasanaethau rydym yn eu prynu a'r allyriadau a gafodd eu creu wrth gynhyrchu a dosbarthu'r rheini i ble y caiff ein harian ei ddefnyddio yn y pensiynau a'n buddsoddiadau i'r ynni sy'n cael ei ddefnyddio gan ddefnyddwyr terfynol ein cynhyrchion a'n staff a'n timau.

Mae 15 categori i gwmpas 3. Y gyfran fwyaf o'r holl allyriadau ar gyfer pob sefydliad yw hyn. O fewn y cwmpas 3 hwnnw, prynu gwasanaethau a nwyddau yw'r rhan helaeth ohono. Mae hynny'n rhyw 90% o gwmpas 3 y rhan fwyaf o bobl, 70 i 90%. Felly mae hynny'n rhywbeth y mae gan y gadwyn gyflenwi a chaffael reolaeth drosto. Yn yr adran ar y safle, gwnaethom ystyried pethau fel technoleg sylfaenol yn bennaf y byddech yn disgwyl i sefydliad TG fod yn gyfrifol amdani-- felly sgriniau gliniaduron, llygod, a phob math o bethau eraill.

Ond y peth arall y mae'n rhaid i ni feddwl amdano yw bod y byd TG yn ymestyn i'n hadeiladau a'n hystadau nawr hefyd. Mae popeth yn dod yn fwy clyfar, adeiladau clyfar, mae ein hadeiladu-- mae ein hadeiladau yn cael effaith enfawr ar yr amgylchedd, ond gallant gael effaith fwy cadarnhaol hefyd os ydym yn meddwl amdanynt yn ofalus.

Ac mae TG yn cael ei galluogi-- mae'n cael ei roi ar waith i alluogi hynny hefyd. Felly'r ochr ar y safle, nid yw'n ymwneud â gliniaduron a gweinyddion yn unig, mae'n ymwneud â phethau cysylltiedig eraill hefyd. Mae'r cwmwl yn faes diddorol oherwydd, eto, rydym yn meddwl am y cwmwl fel rhywbeth pell o'r golwg, pell o'r meddwl y rhan fwyaf o'r amser. Ond mae cost i storio data, mae cost i gael gafael ar ddata a'u prosesu. Ac nid yw hynny'n gost ariannol yn unig yn amlwg, mae cost o ran carbon hefyd.

Felly gwnaethom ystyried rhai o'r pethau y gallwn eu gwneud i helpu i ddeall beth yw'r costau hynny a rhai o'r pethau y gallwn eu gwneud i helpu i leihau'r costau hynny. Mae gan bob un ohonom raglenni sy'n rhedeg yn y cwmwl drwy'r amser nad oes eu hangen arnom drwy'r amser. Mae systemau Adnoddau Dynol yn rhedeg-- yn eistedd yno ar y gweinyddion ers nad oes eu hangen arnom os yw'r sefydliad ar wyliau neu y tu allan i'r tymor. Felly gallwn wneud pethau yn hynny o beth.

Mae yna-- gan yr holl brif weithgynhyrchwyr, darparwyr cwmwl, maent yn darparu eu cardiau sgorio eu hunain a'r dangosfyrddau carbon eu hunain hefyd. Felly gall deall eu bod nhw yno a gwybod sut i'w defnyddio helpu i godi ymwybyddiaeth. Rhan fawr o hyn hefyd yw tynnu'r data hynny a gwneud yn siŵr ein bod yn deall beth yw'r data hynny fel ein bod yn gwybod beth yw'r llinell sylfaen, ac eto, fel y gallwn ei gwella.

O'r safbwynt gweithio o bell, gwnaethom ystyried cost ynni. Sut rydym yn deall yr ynni sy'n cael ei ddefnyddio gan ein gweithlu? Sut rydym yn gwella'r mynediad at gyfarpar mewn ffordd sy'n golygu nad ydym yn ychwanegu at yr ôl troed carbon ar gyfer-- wn i ddim, os yw eich gliniadur yn torri, nid oes angen i chi fynd i mewn i'r swyddfa i gael un newydd. Sut mae datrys pethau mewn ffordd fwy clyfar?

Felly mae hynny i gyd yn yr adroddiad. Ac mae llawer o awgrymiadau a syniadau gwahanol o ran sut mae optimeiddio cyflymder ffaniau mewn canolfan ddata ar y safle i sut y gallech ddefnyddio plwg clyfar fel hyn i ddeall a gêmeiddio newid drwy adrannau gwahanol ond hefyd drwy weithio o bell a dysgu o bell.

End transcript

Lawrlwytho

 

Marciwch yr adroddiad Jisc i ddatblygu eich dealltwriaeth o’ch ôl troed carbon digidol i’w ddefnyddio yn eich sefydliad ac efallai yr hoffech archwilio'r erthyglau a restrir isod a ysgrifennwyd gan Scott Stonham ar OpenLearn.. Er y gallech ei ddarllen yn rhan o’r cwrs hwn, nid yw wedi ei gynnwys yn yr amser astudio a ddyrannwyd.

• Reducing the digital carbon footprint of the cloud
• Reducing the carbon footprint of on-premises IT
• How we can all tackle our digital carbon footprints
• Reducing digital carbon footprint through responsible procurement
• Digital carbon footprints and remote working
• How can corporations reduce digital carbon footprints
• What is a digital carbon footprint?