Sgipio i'r cynnwys
Mynd i'r prif gynnwys

Ynghylch y cwrs am ddim hwn

Lawrlwytho'r cwrs hwn

Rhannu'r cwrs am ddim hwn

Gofalu am oedolion
Gofalu am oedolion

Dechrau'r cwrs am ddim hwn nawr. Crëwch gyfrif a mewngofnodwch. Ymrestrwch a chwblhewch y cwrs am ddatganaid o'ch cyfranogiad neu fathodyn digidol am ddim os ydynt ar gael.

2 Sicrhau'r ansawdd bywyd gorau posibl

Mae dull gofal lliniarol yn fwy na dim ond marwolaeth unigolyn sy'n agosáu. Ei nod yw gwella ansawdd bywyd person sy'n derbyn gofal sy'n wynebu salwch sy'n bygwth bywyd, yn ogystal ag ansawdd bywyd ei deulu. Mae'n gwneud hynny drwy leddfu poen a symptomau yn ogystal â chymorth ysbrydol a seicogymdeithasol, o'r adeg rhoi diagnosis hyd at ddiwedd ei oes, a'r brofedigaeth. Ond mae gofal lliniarol hefyd yn ystyried dewisiadau pobl nad ydynt, am ba bynnag reswm, am wybod mwy am eu marwolaeth agos.

Datgelodd adroddiad diweddar i Sefydliad Marie Curie bod y rhan fwyaf o bobl yn ffafrio ansawdd bywyd dros fyw yn hwy (Dixon et al., 2015). Nid yw llawer o bobl yn derbyn eu bod yn marw, nac yn gobeithio y caiff iachâd gwyrthiol ei ganfod. Mae marwolaeth agos yn effeithio ar bobl mewn ffyrdd gwahanol ac nid yw'n anarferol i beidio bod am wybod faint o amser sydd gennych ar ôl.

Nod agweddau allweddol ar ofal lliniarol yw sicrhau'r ansawdd bywyd gorau posibl i'r person a'i deulu a gofalwyr. Mae'n gwneud hyn drwy weithio gyda phobl ar symptomau rheoli, gan gynnig cymorth ymarferol ac emosiynol. Mae gofal lliniarol yn cymryd dull cyfannol fel y dangosir gan adroddiad Sefydliad Iechyd y Byd (2015) ar ofal canser. Byddwch yn ystyried canfyddiadau allweddol o'r adroddiad hwn yn y gweithgaredd nesaf.

Gweithgaredd 2

Timing: Dylech neilltuo tua 20 munud

Darllenwch beth mae Sefydliad Iechyd y Byd wedi'i nodi yn brif elfennau gofal lliniarol.

Mae gofal lliniarol yn gwneud y canlynol:

  • lleddfu poen a symptomau gofidus eraill
  • cadarnhau bywyd ac ystyried bod marwolaeth yn broses normal
  • nid yw'n bwriadu cyflymu nac oedi marwolaeth
  • integreiddio agweddau seicolegol ac ysbrydol ar ofal cleifion
  • cynnig system gymorth er mwyn helpu cleifion i fyw mor weithgar â phosibl hyd at eu marwolaeth
  • cynnig system gymorth er mwyn helpu'r teulu i ymdopi yn ystod salwch y claf ac yn eu profedigaeth eu hunain
  • defnyddio dull o weithio mewn tîm i fynd i'r afael ag anghenion cleifion a'u teuluoedd, yn cynnwys cwnsela ar gyfer profedigaeth, os nodir hynny
  • gwella ansawdd bywyd, a gall hefyd ddylanwadu ar hynt y salwch
  • gellir ei gymhwyso ar gam cynnar o'r salwch, ar y cyd â therapïau eraill sydd â'r bwriad o ymestyn bywyd, fel cemotherapi neu therapi radioleg, ac mae'n cynnwys yr ymchwiliadau hynny sydd eu hangen i ddeall a rheoli cymhlethdodau clinigol yn well.
(Ffynhonnell: Sefydliad Iechyd y Byd, 2015)

Meddyliwch yn ofalus am y canfyddiadau uchod ac atebwch y cwestiynau canlynol:

  • A ystyrir bod marwolaeth yn normal?
  • Ai dim ond i'r person sy'n marw y mae'r cymorth?
  • A ddefnyddir gofal lliniarol yn lle ffurfiau eraill ar driniaeth?
  • A yw gofal lliniarol yn cynnwys cwnsela profedigaeth?
  • Ai lleddfu poen yw unig nod gofal lliniarol?
I ddefnyddio’r ymarferoldeb rhyngweithiol yma, bydd angen cyfrif am ddim gyda’r Brifysgol Agored. Mewngofnodwch neu gofrestrwch.
Interactive feature not available in single page view (see it in standard view).

Sylwadau

Mewn gofal lliniarol, caiff marwolaeth ei hystyried yn rhan normal o fywyd – wedi'r cyfan, mae pawb yn marw. Eto, mae'r cymorth a gynigir mewn dull gofal lliniarol da yn helpu'r person sy'n marw ac eraill sydd angen cymorth ar yr adeg anodd hon, gyda chwnsela profedigaeth yn enghraifft o hyn ar ôl marwolaeth y person. Mae'n golygu y gall triniaethau gwahanol barhau os ydynt er budd gorau'r person sy'n marw, a all gynnwys dulliau lleddfu poen os oes angen.

Os mai'r rhain oedd yr atebion y gwnaethoch feddwl amdanynt, rydych yn datblygu dealltwriaeth o ofal lliniarol.

Yn aml, defnyddir y termau 'gofal lliniarol' a 'gofal diwedd oes' am yn ail. Er hyn, mae eu ffocws yn wahanol, gyda gofal diwedd oes yn rhan o ddull gofal lliniarol. Wrth gwrs, mae llawer o bethau ymarferol yn gysylltiedig â diwedd oes: yn aml, mae angen gwneud ewyllys, delio â chyllid uniongyrchol, addasu'r tŷ a threfnu atwrneiaeth.

Gall fod materion ychwanegol ar gyfer gofalwyr teuluol a gofalwyr eraill; er enghraifft, trefnu amser i ffwrdd o'r gwaith gyda chyflogwr, delio â straen ac addasu i'r cyfnod trosglwyddo. Mae hefyd yn bwysig cofio bod gofal lliniarol a gofal diwedd oes yn berthnasol ar draws yr ystod bywyd. Yn ogystal â phobl hŷn, mae pobl o bob oedran yn marw, yn cynnwys plant.