7.3.2 Kubadilisha ulishaji na kigezo cha (IKGES) kinachokubalika, Kuaminika, Gharama nafuu, Endelevu na Salama
Unyonyeshaji wa kipekee kwa watoto walio na umri wa chini ya miezi sita HAIPENDEKEZWI kwa watoto wa wanawake walio na VVU, kwa kuwa njia pekee ya kulinda mtoto kabisa kutokana na maambukizi ya VVU kutoka kwa mama yake ni kumlisha kwa kutumia maziwa ya pakiti. Hii inajulikana kama kubadilisha ulishaji. Hata hivyo, familia nyingi haziwezi kumudu kununua maziwa ya pakiti ya kulisha mtoto, na kulisha kwa chupa inaweza kuwa haikubaliki katika baadhi ya jamii. Pamoja na masuala haya yote akilini Shirika la Afya Duniani limeanzisha vigezo vifuatavyo (inayojulikana kama kigezo cha IKGES), ambayo inahitaji kufikiwa kabla ya kushauri mama aliyekuwa na VVU kutumia maziwa ya pakiti:
- Inayokubalika: Kubadilisha ulishaji na maziwa ya mama inakubalika kwa mama, familia na jamaa.
- Kuaminika: Mama anapata maji safi na yaliyosalama kutumia kuosha chupa za ulishaji, chuchu, kikombe cha kupima na kijiko, pia kuchanganya maziwa yaliyotengenezwa na maji ikiwa yameletwa kama poda.
- Gharama nafuu: Familia wanaweza kumudu kununua maziwa yaliyotengenzwa ya kutosha au maziwa ya wanyama kulisha nayo mtoto vizuri.
- Endelevu: Mama ana uwezo wa kuandaa vyakula kwa mtoto kila mara kama ilivyopendekezwa na mahitaji ya mtoto.
- Salama: Maziwa ya kutengenezwa inapaswa kuwa salama na lishe bora kwa afya ya mtoto.
Kigezo cha IKGES imeelezwa kwa Mchoro 7.3. Wakati lishe ya kubadilisha inatimiza kigezo cha IKGES, kuepusha kwa kunyonyesha kwa kina mama wote wenye VVU inapendekezwa.
7.3.1 Maziwa ya mama au ya pakiti?