11 Deall cyfranddaliadau

Ffigur 12 Rhaid i ddifidendau cwmni gael eu cymeradwyo gan y cyfranddalwyr

Show description|Hide description

Mae’r ffigur yn dangos pentyrrau o ddarnau punnoedd.

Ffigur 12 Rhaid i ddifidendau cwmni gael eu cymeradwyo gan y cyfranddalwyr

Gelwir cyfranddaliadau hefyd yn ‘ecwitïau’. Maent yn rhoi hawl i’r deiliad gael cyfran neu ranberchenogaeth mewn cwmni. Gan ddibynnu ar y math o gyfran, gallai hyn roi hawl i’r cyfranddaliwr bleidleisio ar sut mae’r cwmni’n cael ei redeg. Mae cyfranddaliadau hefyd fel arfer yn rhoi hawl i’w perchnogion gael difidendau, y gall y cwmni eu talu o’r elw a wna. I’r cyfranddaliwr, derbyn y difidendau hyn yw elfen incwm yr elw o’i fuddsoddiad yn y cyfranddaliadau.

Nodiadau:

1. Ni ddarperir arenillion ar gyfer cwmnïau nad ydynt wedi talu difidend ar gyfer eu blwyddyn ariannol flaenorol.
2. Ni ellir darparu P/E (Pris i Enillion) ar gyfer cwmnïau y nodwyd eu bod wedi cael colled yn eu blwyddyn ariannol flaenorol.

Edrychwch ar y tabl uchod sy’n dangos prisiau cyfranddaliadau rhai cwmnïau yn y DU. Cymerwch amser i ymgyfarwyddo â’r termau allweddol a ddefnyddir wrth ddadansoddi perfformiad cyfranddaliadau cwmni.

Dyma esboniad o’r wybodaeth a gyflwynir yng ngholofnau’r tabl.

• Uchel: pris uchaf cyfranddaliad mewn cyfnod penodol, er enghraifft dros y flwyddyn ddiwethaf.
• Isel: pris isaf cyfranddaliad mewn cyfnod penodol, er enghraifft dros y flwyddyn ddiwethaf.
• Cwmni: enw’r cwmni y dangosir ei gyfranddaliadau yn y tabl.
• Pris: pris cyfredol y cyfranddaliad, a ddangosir mewn ceiniogau (fel arfer y pris ar ddiwedd y diwrnod gwaith blaenorol).
• +/-: y newid ym mhris diweddaraf cyfranddaliad o’r diwrnod blaenorol.
• Arenillion: yr incwm difidend fesul cyfranddaliad ar ôl treth a fynegir fel canran o bris y cyfranddaliad. Gall ffigurau uchel awgrymu incwm uwch o fuddsoddiadau, ond gall arenillion uchel hefyd ddangos nad yw’r cwmni’n tyfu’n gyflym iawn neu ei fod yn eithaf peryglus.
• P/E: y ‘gymhareb pris/enillion’ yw pris cyfranddaliadau wedi’i rannu â’r enillion fesul cyfranddaliad. Felly, os yw pris y cyfranddaliad yn 200 ceiniog a’r enillion fesul cyfranddaliad yn 5 ceiniog, byddai’r gymhareb P/E yn 40 (sylwer mai enillion yw elw’r cwmni ar ôl treth, hy, elw net). Mae buddsoddwyr yn barod i dalu mwy am gyfranddaliadau y credant fydd yn cynyddu’n gryf, felly mae’r galw yn gwthio pris y cyfranddaliadau i fyny, sydd yn ei dro’n cynyddu’r gymhareb P/E. Gwelir y gymhareb P/E yn aml fel baromedr hyder yn rhagolygon cwmni.

Mae prisiau cyfranddaliadau i’w gweld yn y rhan fwyaf o bapurau newydd a all gynnwys rhai o’r manylion ychwanegol a nodir uchod.

Bydd y pris y gellir prynu neu werthu cyfranddaliad penodol arno yn amrywio o funud i funud yn dibynnu ar faint o fuddsoddwyr sydd am eu prynu a faint o ddeiliaid presennol sydd am werthu. Os yw buddsoddwyr yn gallu gwerthu cyfranddaliadau am bris uwch nag a dalwyd ganddynt yn wreiddiol, maent yn gwneud elw cyfalaf. Os ydynt yn gwerthu am lai, maent yn gwneud colled cyfalaf.

Caiff cyfranddaliadau eu prynu drwy frocer stoc. Gall brocer stoc fod yn gwmni arbenigol neu’n gangen o un o fanciau’r stryd fawr. Gallwch ddod o hyd i un mewn sawl ffordd, drwy eirda ar lafar, drwy’r rhyngrwyd neu drwy’r Gymdeithas Rheoli Buddsoddiadau Personol a Chyngor Ariannol (PIMFA) [Tip: daliwch Ctrl a chliciwch dolen i'w agor mewn tab newydd. (Cuddio tip)] .