Glossary

Amrediad cynnig-i-bris

(Fe’i gelwir hefyd yn amrediad bid-i-gynnig.) Yr amrywiad rhwng y pris y bydd gwneuthurwr y farchnad yn ei dalu am ased (y ‘bid’) a’r pris (uwch) lle byddant yn gwerthu’r un ased (y ‘cais’ neu’r ‘cynnig’).

Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA).

Rheoleiddiwr marchnadoedd a chwmnïau gwasanaethau ariannol y DU.

Bond Premiwm

Bond loteri sy’n cael ei gyflwyno gan lywodraeth y DU drwy ei hasiantaeth Cynilion a Buddsoddiadau Cenedlaethol (NS&I).

Compowndio

Y broses o ennill llog ar enillion llog blaenorol yn ogystal â’r symiau gwreiddiol a gynilwyd (neu, i fenthycwyr, o orfod talu llog ar log blaenorol yn ogystal â’r swm gwreiddiol a fenthyciwyd).

Cronfeydd cyfnewid a fasnechir (ETFs)

Cwmnïau sy’n masnachu ar y farchnad stoc lle mae pris y cyfranddaliadau wedi’i gysylltu’n uniongyrchol â gwerth y buddsoddiadau sylfaenol sydd ganddynt.

Cwmnïau Buddsoddi Eiddo Tirol (REICs)

Cwmnïau y gall eu busnes gynnwys prynu, gwerthu, adnewyddu a gosod eiddo a chyllido datblygiadau eiddo.

Cyfraddau disgownt

Y ffactorau a ddefnyddir i ragweld llifoedd arian yn y dyfodol i roi eu gwerth presennol iddynt – a fynegir hefyd fel gwerth arian heddiw.

Cyfradd Flynyddol Gyfatebol (AER)

Gwir gyfradd llog flynyddol ar gynnyrch cynilo ar ôl ystyried faint a pha mor aml y caiff llog ei dalu ym mhob blwyddyn.

Cyfranddaliadau cwmni

Asedau ariannol sy’n rhan-berchnogaeth ar gwmni.

Cyfrif Cynilo Unigol (ISA)

Cynilion (ISA Arian Parod) neu fuddsoddiadau (ISA Stociau a Chyfranddaliadau) lle nad oes rhaid talu treth ar y llog neu enillion eraill.

Cynilion a Buddsoddiadau Cenedlaethol (NS&I)

Banc cynilo sy’n eiddo i wladwriaeth y DU. Mae’r llywodraeth yn defnyddio’r corff hwn i fenthyca arian gan y cyhoedd.

Cynllun Iawndal Gwasanaethau Ariannol (FSCS)

Y cynllun i ddiogelu cynilion a buddsoddiadau a wneir gan y cyhoedd yn y DU os bydd yr endid y gwnaed y buddsoddiadau gydag ef yn methu.

Chwyddiant

Cynnydd yn lefelau’r prisiau.

Difidendau

Fel arfer, mae’r taliadau’n cael eu gwneud yn flynyddol neu’n hanner blynyddol i gyfranddalwyr cwmni.

Enwol

Yng nghyd-destun buddsoddiadau, gwerth wyneb ased. Yn fwy cyffredinol, mae’r term yn golygu heb ei addasu i ystyried chwyddiant prisiau. Gelwir hyn yn aml yn ‘yn nhermau arian parod’. Gweler Gwir.

Gwarannau

Asedau ariannol (fel bondiau) y gellir buddsoddi ynddynt.

Gwarchodaeth (Hedge)

Ffordd o wrthbwyso symudiad pris niweidiol ased neu grŵp o asedau.

Gwasanaeth Arian a Phensiynau

Corff canllawiau ariannol y DU sydd wedi ymgorffori'r Gwasanaeth Cynghori Ariannol (MAS), y Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau (TPAS) a Pension Wise.

Gwerth presennol

Gwerth llif arian yn y dyfodol, neu gyfres o lifoedd arian, yn nhermau arian heddiw.

Gwir

Wedi’i addasu i ystyried chwyddiant prisiau. Gweler Enwol.

Lwfans cynilion personol

Uchafswm y llog y gellir ei ennill ym mhob blwyddyn dreth heb dreth incwm. Nid yw hyn yn berthnasol i log ar ISAs sydd bob amser yn ddi-dreth.

Llog

Canran (%) cyfradd enillion ar gyfrif cynilo, a delir yn flynyddol fel arfer.

Masnachwr stoc

Person neu sefydliad ariannol sy’n dyfynnu prisiau ar gyfer prynu a gwerthu asedau ariannol diffiniedig (ee, cyfranddaliadau cwmni).

Mynegai

Mae mesur ystadegol grŵp diffiniedig o asedau – er enghraifft mynegai FTSE-100 – yn mesur y symudiad yng ngwerth cyfran gyfun y 100 cwmni uchaf a restrir ar Gyfnewidfa Stoc Llundain.

Mynegai can cwmni’r FTSE

Mynegai’r 100 cwmni mwyaf a restrir ar Gyfnewidfa Stoc Llundain.

Rhyddhau ecwiti

Defnyddio cynnyrch ariannol i gael gafael ar yr ecwiti a ddelir mewn eiddo, a’i droi’n arian parod, heb orfod gwerthu’r eiddo.

Rhywun sydd wedi’i awdurdodi i gymryd adneuon

Sefydliad ariannol sy’n cael derbyn adneuon (cynilion) gan y cyhoedd yn y DU.

Sgoriau credyd

Asesiadau o deilyngdod credyd a wneir gan asiantaethau sgorio credyd.

Traciwr

Ased ariannol y mae ei bris yn gysylltiedig â mynegai diffiniedig (ee, FTSE-100) neu gyfradd llog (ee, Cyfradd Banc).

Treth Enillion Cyfalaf (CGT)

Y dreth a godir ar yr elw a wneir ar werthu asedau (ee, ail gartrefi) yn y DU.

Y flwyddyn (y.f.)

Y flwyddyn.