2.2 1979
Yn 1969, sefydlwyd y Comisiwn Brenhinol ar y Cyfansoddiad o dan yr Arglwydd Kilbrandon er mwyn ystyried opsiynau ar gyfer dyfodol y Deyrnas Unedig ymysg cefnogaeth gynyddol i bleidiau cenedlaetholgar. Gwynfor Evans a enillodd sedd seneddol gyntaf Plaid Cymru yn is-etholiad Caerfyrddin yn 1969, gyda Winnie Ewing yn ennill sedd i'r SNP yn is-etholiad Hamilton yn 1967. Awgrymodd adolygiad Kilbrandon ddatganoli deddfwriaethol a gweithredol i Gymru a'r Alban a Chynghorau Cynghori Rhanbarthol i Loegr. Gwrthodwyd y cynllun hwn am ei fod yn rhy fiwrocrataidd ac annoeth yn nhermau economaidd.
Cyflwynwyd cynlluniau diwygiedig ar gyfer datganoli i Gymru a'r Alban wedi hynny. Yn 1974, cyhoeddwyd cynllun ar gyfer datganoli yng Nghymru, a oedd yn cynnwys datganoli swyddogaethau gweithredol i Gynulliad o 72 o aelodau yng Nghymru, a fyddai'n gweithredu drwy system pwyllgorau dan arweiniad Prif Weithredwr. Bu'r cynllun yn destun refferendwm.
Gweithgaredd 1 Refferendwm (1979)
Cynhaliwyd y refferendwm ar 1 Mawrth 1979. Edrychwch ar y deunyddiau ymgyrchu hyn ar gyfer y ddwy ochr.
Sut fyddech chi'n pleidleisio? Gwnewch eich penderfyniad, yna datgelwch y drafodaeth isod i ddarganfod y canlyniadau.
Gadael sylw
A YDYCH AM I DDARPARIAETHAU DEDDF CYMRU 1978 CAEL EU GWEITHREDU? | ||
---|---|---|
Ymateb | Pleidleisiau | % |
Ydwyf | 243,048 | 20.26% |
Nac ydwyf | 956,330 | 79.74% |
Methodd y refferendwm.