Somo la 3
Wanafunzi wanapojiamini katika kucheza na namba za chati , basi wanaweza kuanza kupanua uwezo wao wa ‘kuona’ au kupata taswira akilini za sampuli za hesabu. Mwanzo rahisi ni kupaka rangi (au kuweka kipande juu yake) miraba yote ambayo inaunda kanuni fulani, k.m. vigawe vya namba fulani. Hili ndilo lililofanywa na mwalimu katika uchunguzi - kifani 3
Katika shughuli muhimu utachukua miraba mingi (angalia Nyenzo - rejea 3: namba mraba pungufu
kwa ajili ya mifano) na uangalie kama wanafunzi wanaweza kutambua ni namba zipi ziingizwe katika nafasi fulani.
Uchunguzi kifani ya 3: Kuchunguza kuzidisha kwa namba za chati
Bibi Kiama, afundishaye darasa la 4 lenye wanafunzi 41, aliyapa makundi ya wanafunzi wanne wanne chati ya namba, na mbegu ndogo 15. Ubaoni aliandika
4, 6, 9, 11.
Aliwataka wanafunzi kuchukua namba moja kwa zamu, na kuweka mbegu kwa namba zote za vigawe vya namba hiyo (k.m. kwa namba 4, vigawe ni
4, 8, 12, 16). Baadhi ya wanafunzi wake walitia rangi au kivuli katika vigawe badala ya kuweka mbegu. Baadaye wanafunzi walitakiwa kuandika ruwaza wanazoziona, baada ya kuwaonesha mfano wa vigawe vya nne, kabla hawajajaribu namba inayofuata. Aliwaambia watafute sampuli katika majibu haya:
4
8
12
16
20
24
28
32
36
40
Kila mara Bibi Kiama aliuliza kundi tofauti kuonesha majibu yao na walijadiliana kuhusu sampuli katika chati na katika majibu yao.
Ili kuona mfano wa kazi iliyofanywa na darasa la Bibi Kiama, angalia
Shughuli muhimu: Kutumia kanuni ya chati ya kuzidisha
Kwa kuzingatia msingi wa kazi zilizopita, wape wanafunzi wako kazi ya uchunguzi wakitumia chati za kanuni za kuzidisha. Kabla ya somo, tayarisha chati kubwa ya kanuni za namba za 5, 6, 7, 8 na 9, huku ukiacha wazi baadhi ya miraba. Utawataka wanafunzi wako watafute namba zinazokosekana kwa kutumia ujuzi wao wa awali. kutafuta namba zinazokosekana.
Wagawe wanafunzi wako katika makundi ya wanafunzi wanne wanne au watano watano na watake kila kundi kunakili chati yako.
Watake wanafunzi wajadili pamoja kuhusu namba zinazokosekana zitakuwa zipi na, kama wanakubaliana, wajaze nakala zao na kubandika matokeo yao ukutani. Wakati wakifanya kazi hiyo zungukia darasa ukiwasikiliza na kuwasaidia- ikwa ni lazima (muhimu)- kwa kuwauliza maswali badala ya kuwapa majibu.
Umefahamu kanuni zipi?
Ni namba zipi zinazokosekana?
Unaweza kuona ruwaza katika mstari? Katika safu?
Muulize mwanakundi kueleza jinsi walivyopata majibu yao na uwe na majadiliano darasani ili kuamua kuhusu majibu sahihi.
Watake kila kundi kunakili vizuri mojawapo ya jedwali la kuzidisha na onesha vigawe sawasawa. Bandika kila chati katika ukuta wa darasa kwa utaratibu wa kuanzia kuzidisha kwa 2 hadi
10 ili waweze kuona ruwaza kwa urahisi.
Mwisho, tazama maswali katika Nyenzo - rejea 2 ili kukusaidia kutafakari juu ya somo lilivyoendeshwa.
Somo la 2
