Somo la 3
Shughuli katika sehemu hii imeanza kuwapa wanafunzi uelewa wa kile kinachoitwa asili maalumu ya maada. Ikiwa utatazama jinsi kipande cha karatasi kinavyokatiza kwenye hewa na kuanguka, unaweza ukafikiria chembechembe zisizoonekana zinavyopita kwenye njia yake. Paulina alielezea shinikizo dogo juu ya bawa la ndege
Ni vigumu kuwaonyesha wanafunzi chembe chembe zilizomo katika hewa- ziko mbali ni ndogo sana kuziona hata kwa darubini, hivyo tunahitaji kutumia mifano ili kuwasidia wanafunzi kujenga picha ya hewa ikoje. Katika shughuli muhimu utawatumia wanafunzi kuwa chembe chembe katika hewa. Wanafunzi wengi wanafurahia kujifunza kwa kugusa na kutenda. Wanapenda kuwa watendaji na wanaweza kukumbuka kirahisi maarifa waliyoyapata
Katika uchunguzi kifani 3 , mwalimu mmoja alityengeneza mfano wa kuonyesha jinsi gani hewa inatengenezwa kwa mchanganyiko wa chembechembe tofauti na kufuatilia hili hadi kwa uchunguzi kuzunguka upumuaji. Aina zote za mkabala zinakupa nafasi ya kupima ujifunzaji wa wanafunzi wako.
Uchunguzi kifani ya 3: Mfano wa hewa
Tumpe Mwasunga hakika alifurahia sayansi katika shule za sekondari ngazi ya juu na alikuwa na shauku kuhusu jinsi wanfunzi wake wananvyoweza kujifunza kwa vitendo.
Wanafunzi wake wamekuwa wakiangalia hewa na kuongelea kuhusu hewa imetengenezwa kwa gesi mbalimbali na jinsi gani watu huvuta oxygen na kutoa carbon dioxide. Tumpe alitaka kuonyesha kuwa hii si sahihi. Unavuta mchanganyiko wa gesi na kutoa nje mchanganyiko wa gesi. Ni kwamba tu kuna oksijeni zaidi katika hewa unayovuta na kaboni daioksaidi nyingi katika hewa unayotoa nje. Je aliwezaje kuonesha hili? Chembe chembe za kila gesi hazionekani kwa macho. Kuifanya iwe wazi alitumia yabisi ya kila siku (chumvi, pilipili, sukari, mchanga) kuwakilisha sehemu za hewa na kisha kwa uwazi zaidi alivichanganya vyote kwa pamoja.
Aliweza kuonyesha kwamba siyo rahisi kuvuta tu oksijeni. Bali, gesi zote huingia kwenye mapafu yetu lakini ni oksijeni tu inayoingia kwenye mzunguko wa damu. ( Nyenzo rejea 5: Kuchunguza zaidi kuhusu hewa kunakupa taarifa zaidi kuhusu andalio la somo la Tumpe).
Alifuatilia hili kwa maswali mawili kwa wanafunzi wake: Kwa sekunde moja unatoa hewa nje mara ngapi?
Ni hewa ngapi unazozitoa nje katika upumuaji wa kawaida?
Alifurahishwa na matokeo yao. Wanafunzi walitoa data nyingi. Kwa pamoja waliziangalia data na kujaribu kujibu maswali kama; nani anayepumua haraka msichana au mvulana? Mkubwa au mdogo? Na kuendelea. Waliyaweka matokeo yao katika chati ukutani kwa kutumia karatasi kubwa.
Shughuli muhimu: Hewa ni nini?
Kwanza, puliza kiasi cha manukato kwenye kona moja ya darasa watake wanafunzi kunyosha mikono yao wanapoweza kuinusa harufu yake
Uliza; ni jinsi gani inapita kwenye pua yako? Waongoze wanafunzi wako kwenye mawazo ya chembe chembe, hewa imetengenezwa kwa chembechembe ndogo sana, ambazo zinazunguka muda wote
sasa waambie wanafunzi wako kuwa kutakuwa na chembechembe za hewa.
wapeleke nje kwenye sehemu nzuri.
waambie lazima watulie utakaposema simama. waambie wakimbie.
baada ya dakika sema simama.
uliza: mko wapi nyote, mmepangwaje?
chagua wanafunzi watano wasimame karibu yako na kila mmoja mpe kofia
sasa waambie kila mmoja arudie kukimbia. waambie wasimame baada ya muda.
uliza wako wapi wanafunzi wenye kofia? Je wametawanyika.
Wasogeze wanafunzi wakuzunguke kisha zungumzia hii modeli/kifani. Ni wanafunzi wapi wenye kofia? Je watazungukaje ikiwa gesi ina joto au baidi?
Lirudishe ndani darasa lako na uwaambie watumie mawazo haya kufanya kazi ya kujenga bango kuonyesha ni jinsi gani harufu ya chakula kilichopikwa inasambaa nje ya nyumba
Somo la 2
