Somo la 3
Nyenzo rejea 4: mhutasari wa nguvu inahitimisha kile mwalimu angeweza kutegemewa kuelewa juu ya nguvu na mwendo
Wanafunzi wa shule ya msingi wanahitaji kufanya mifano mingi kwa vitendo na nafasi ya kuzungumza na kufikiri kuhusu walichokuwa wakitafuta. Kuna mazoezi mengi zinayoweza kupanua uelewa wa wanafunzi juu ya nguvu, kwa mfano, kuangalia mpira unavyoviringika kuelekea chini katika pembe tofauti na kusukuma au kuvuta viatu kwenye sura mbalimbali za vitu.
Uchunguzi kifani 3 unaonyesha namna Maganga anavyotathmini mafanikio waliyopata. Unatathminije mafunzo yako naya wanafunzi wako? Ungeweka kumbukumbu gani kuhusu mafunzo ya mada hii?
Katika shughuli Muhimu, waongoze wanafunzi katika uchunguzi makini kuhusu nguvu inayopunguza mwendo wa vitu-msuguano. Hii inapanua kazi ya shughuli 1 na 2, ambapo uliwahamasisha wanafunzi kutoa mawazo yao. Wakati huohuo, unaweza kutathmini maendeleo ya uelewa wao kwa kusikiliza kwa makini wanachokisema.
Uchunguzi kifani ya 3: Fikra za mwalimu
Hizi ni nakala za Maganga juu ya kile anachohisi wanafunzi wamepata kutokana kazi za ‘nguvu’ kwa nusu mhula. (Hii ilijumuisha majaribio na majadiliano mengi katika sehemu hii na mengine ni mawazo kutoka Nyenzo rejea 6. )
Kwa uhakika wanajua nguvu ni kusukuma au kuvuta au muunganiko wa yote
Wanafunzi wote wanajua kuwa nguvu zinahusishwa pale vitu vinapoanza na kusimama na kurudi.
Baadhi ya wanafunzi wanajua kuwa nguvu katika vitu vilivyosimama zipo sawa na kinyume chake lakini wengi wanapata ugumu kwani hawaoni nguvu yoyote.
Wanauzoefu wa kutosha wa nguvu nyingi zinazohitaji mgusano-lakini wengi hawana uhakika kuhusu nguvu katika vitu vilivyombali (kwa mfano, uachano na mvutano wa sumaku na umeme tuli).
Wanafunzi wameelewa kuhusu athari za uzito na wengi wana mawazo kwamba ‘uzito’ ni nguvu wanayogandamiza juu ya dunia na hiyo ingeweza kubadilika kama wangekuwa katika sayari nyingine.
Hitaji la mazoezi zaidi ya msuguano. Baadhi ya wanafunzi bado wanatatizwa kujua namna msuguano unavyoweza kuwa na manufaa na ni tatizo
Tunahitaji kuboresha modeli za mita za nguvu ambazo zinaonyesha namna ya kupima nguvu kwa uhakika.
Shughuli muhimu: Kupunguza msuguano
Wape wanafunzi kufanya kazi katika makundi (rejea Nyenzo muhimu: matumizi ya kazi za makundi darasani) kuanzisha uchunguzi wao wenyewe.
Uchunguzi huu unazingatia upunguzaji wa msuguano. Andika swali hili ubaoni: ni vitu gani vizuri katika kupunguza mwendo? Baadhi ya dhana ya vitu vya kutumia ni chaki, mafuta ya kupikia, siagi na sabuni, lakini wanafunzi wajaribu ya kwao. (rejea Nyenzo muhimu: Matumizi ya uchunguzi darasani.)
Kutegemeana na kifaa ulichonacho:
Wanafunzi wanaweza kutumia kiatu kizito (jiwe zito linaweza kufaa zaidi) juu ya kipande cha mti. Kama watainamisha mti kiatu kitateleza. Kadri wanavyoinamisha mti ndivyo msuguano huongezeka. Jinsi gani pembe hubadilika wakati wanaposugua vitu tofauti kwenye mti?
Au wanafunzi wanaweza kutumia mpira/utepe kuning’niza sarafu. Kama utepe utavutwa nyuma katika kipimo hichohicho, sarafu itapata msukumo wa nguvu kila mara. Wanafunzi wataweza kujibu ni umbali gani sarafu husafiri.
Wasaidie mpango wa uchunguzi pamoja na mabunio-wanachofikiri kitatokea na kwa nini. Watawezaje kusafisha mti katikati ya majaribio? Mara ngapi watajaribu kila kitu? ( Nyenzo rejea 5: Kuchunguza msuguano) Unatoa karatasi la kuandikia kuwasaidia wanafunzi katika utafiti wao.
Wape muda wa kutosha kufanya jaribio. Wahamasishe kunakili matokeo yao kwenye jedwali.
Mwishoni mwa uchunguzi, waulize matokea yao yanamaanisha nini. Ushauri gani wangetoa kwa watu wanaotaka kujua jinsi msuguano unavyoweza kupunguzwa? Watakuwa wanatenda, kuongea na kufikiri kisayansi-jambo ambalo ni zuri.
Fikiri namna wanafunzi wangeweza kuwasilisha kazi zao: utahitaji kila kundi kuwasilisha mbele ya darasa? Au watengeneze bango kuonyesha matokeo yao?(Angalia Nyenzo 6 rejea: Mawazo zaidi ya majaribio ya nguvu ya namna ya kusaidia na kuhamasisha utafiti zaidi.)
Somo la 2
