Sgipio i'r cynnwys
Mynd i'r prif gynnwys

Ynghylch y cwrs am ddim hwn

Dewch yn fyfyriwr gyda’r Brifysgol Agored

Rhannu'r cwrs am ddim hwn

Academi Arian MSE
Academi Arian MSE

Dechrau'r cwrs am ddim hwn nawr. Crëwch gyfrif a mewngofnodwch. Ymrestrwch a chwblhewch y cwrs am ddatganaid o'ch cyfranogiad neu fathodyn digidol am ddim os ydynt ar gael.

5.1 Cynllunio eich pensiwn: y costau a’r risgiau

Gyda phensiwn personol, bydd angen i chi benderfynu faint i’w dalu i mewn i’ch cronfa. Mae'n bwysig cael y penderfyniad hwn yn iawn oherwydd os byddwch yn talu gormod i mewn, bydd eich pensiwn yn rhy fach. Talwch ormod i mewn, a gallech gyfyngu ar eich gwariant presennol a'ch safon byw, ond ni allwch fod yn sicr o'r swm cywir. Ond egwyddor sylfaenol yw rhoi cymaint ag y gallwch chi ei fforddio ynddo, a dechrau mor gynnar â phosibl.

Hefyd, cofiwch mai un math o gynilion ymddeol yw pensiwn, ac y gallech chi wneud elw mawr drwy ddefnyddio dulliau eraill.

Ffotograff o fenyw, yn ei 60au neu ei 70au, yn gwisgo het haul goch a sbectol haul yw'r ffigur. Mae’n edrych yn fodlon ac wedi ymlacio.
Ffigur 7 Mwynhewch y rhyddid sy’n gallu deillio o ymddeoliad wedi'i gynllunio’n dda

Faint i'w dalu i mewn?

Mae rheol gyffredinol sy’n cael ei defnyddio gan lawer yn y diwydiant i nodi faint mae’n werth ei fuddsoddi i helpu i gael ymddeoliad cyfforddus, ond, yn yr un modd â phopeth arall, pan fyddwch yn buddsoddi arian ar gyfer y tymor hir, does dim sicrwydd mai hwn fydd y dewis cywir yn y pen draw.

Y rheol yw: cymryd yr oedran rydych chi’n dechrau casglu ar gyfer eich pensiwn, a’i haneru. Wedyn, rhowch y ganran hon o’ch cyflog cyn trethi i mewn i'ch pensiwn bob mis nes byddwch chi’n ymddeol.

Felly, yn unol â’r ‘rheol’ hon, dylai rhywun sy’n dechrau’n 32 oed gyfrannu 16% o’i gyflog am weddill ei gyfnod yn y gwaith. Er bod 16% o’ch cyflog yn ymddangos yn ymrwymiad enfawr, mae'r ffigur hwn yn cynnwys cyfraniad eich cyflogwr.

Y nod yw y bydd y pensiwn, pan fydd yn dechrau, yn darparu incwm rheolaidd, a delir yn fisol fel arfer, nes bydd yr unigolyn yn marw. Po hiraf y byddwch chi’n byw, y nifer mwyaf o fisoedd o bensiwn y bydd angen eu talu allan. Felly, mae cynllunio pensiwn yn golygu bod angen amcangyfrif disgwyliad oes hefyd.

Y costau ...

Wrth fuddsoddi ar gyfer y tymor hir, beth sydd hefyd yn cyfrif yw'r elw ar fuddsoddiad ar ôl i’r holl gostau gael eu didynnu. Gallai cronfa fuddsoddi sy’n cynnig cyfle i gael elw uwch ond sydd â ffioedd uchel fod yn ddewis gwael o’i chymharu â chronfa fuddsoddi lai uchelgeisiol gyda ffioedd cymharol fach.

Dylech hefyd ystyried chwyddiant wrth i gynnydd mewn prisiau leihau grym gwario arian. Er mwyn diogelu rhag hyn, byddai angen i chi fuddsoddi arian ychwanegol i wneud iawn am effaith chwyddiant, dros y blynyddoedd pan fydd y cynilion yn cronni ac ar ôl i’r pensiwn ddechrau.

Lle caiff yr arian ei fuddsoddi?

Gallwch ddewis mynd ati’n weithredol i reoli sut mae’ch arian yn cael ei fuddsoddi mewn rhai mathau o bensiynau, fel SIPP (pensiynau buddsoddi personol) neu ganiatáu i ddarparwr y pensiwn ddewis ble i’w fuddsoddi ar sail eich agwedd tuag at risg. Mae rhai pensiynau yn y gweithle yn mynd gam ymhellach ac mae ganddynt gronfa ddiofyn sy’n tueddu i fod yn un risg ganolig, felly does dim rhaid i chi wneud unrhyw ddewisiadau.

... a'r risgiau

Mae cynlluniau â chyfraniadau wedi’u diffinio (neu brynu arian) yn arwain at unigolion yn ysgwyddo’r risgiau hyd at yr adeg y mae’r pensiwn yn dechrau. Mae hyn yn golygu y gall gwahanol bobl sy'n cynilo'r un swm gael pensiynau gwahanol iawn, a gall pensiwn person fod yn wahanol iawn yn dibynnu ar ba bryd y mae’n ymddeol.

Ffotograff o jar wedi'i selio sy’n llawn dop o ddarnau arian yw'r ffigur.
Ffigur 8 Cynllunio pensiwn mewn modd tryloyw!

Gweithgaredd 5 Ydych chi’n talu digon i mewn?

Timing: Dylech ganiatáu tua 5 munud

Mae'r ‘rheol gyffredinol’ a nodir uchod yn rhoi syniad da i chi o faint dylech chi fod yn ei gyfrannu at eich cynllun pensiwn. Rhowch gynnig ar y rheol ar gyfer eich sefyllfa chi ac edrych ar faint rydych chi’n ei gyfrannu ar hyn o bryd – bydd eich slip cyflog yn helpu os ydych chi mewn cynllun galwedigaethol. Ydych chi’n cyfrannu llai, mwy neu’r un faint â'r lefel a argymhellir?

I ddefnyddio’r ymarferoldeb rhyngweithiol yma, bydd angen cyfrif am ddim gyda’r Brifysgol Agored. Mewngofnodwch neu gofrestrwch.
Interactive feature not available in single page view (see it in standard view).

Discussion

Os ydych chi’n cyfrannu digon (neu fwy), mae hynny’n newyddion da. Os ydych chi’n brin yng nghyswllt y ‘rheol gyffredinol’ – ac yn enwedig os ydych chi’n brin iawn – mae angen i chi adolygu eich cynllun pensiwn o ddifrif a cheisio cyfrannu mwy.