3.2 Tynnu llun ffracsiynau
Enghraifft: Tynnu llun o’r ffracsiynau
Os oes angen ichi gymharu un ffracsiwn ag un arall, gall fod yn ddefnyddiol lluniadu’r rhannau ffracsiynol.
Edrychwch ar y rhifau cymysg isod. (Mae rhif cymysg yn cyfuno rhif cyfan a ffracsiwn.) Dyweder eich bod eisiau rhoi’r symiau hyn yn nhrefn eu maint, gyda’r lleiaf yn gyntaf:
2 , 3 , 1
Dull
Er mwyn ateb hwn, gallech edrych ar y rhifau cyfan yn gyntaf, ac yna y rhannau ffracsiynol. Pe baech chi’n lluniadu’r rhain, gallen nhw edrych fel hyn:
Felly’r drefn gywir fyddai:
1 , 2 , 3
Defnyddiwch yr enghraifft uchod i’ch helpu gyda’r gweithgaredd canlynol. Cofiwch wirio’ch atebion pan fyddwch wedi cwblhau’r cwestiynau.
Gweithgaredd 20: Rhoi ffracsiynau mewn trefn
- Rhowch y ffracsiynau hyn yn nhrefn eu maint, gyda’r lleiaf yn gyntaf:
- 5 , 6 , 2
- Rhowch y ffracsiynau hyn yn nhrefn eu maint, gyda’r lleiaf yn gyntaf:
- 2 , 1 , 2
Ateb
- Y drefn gywir yw:
- 2 , 5 , 6
- Yn yr achos hwn, er bod yn fwy na a yn fwy na , mae angen ichi edrych ar y rhifau cyfan yn gyntaf, yna y ffracsiynau. Mae’r diagram yn dangos hyn yn fwy clir:
- Y drefn gywir fyddai:
- 1 , 2 , 2
- Gan edrych ar y rhifau cyfan, 1 fyddai’r lleiaf oherwydd bod y ddau rif cymysg arall yn fwy na 2. I weld p’un yw’r mwyaf o 2 neu 2 , mae angen ichi gymharu’r rhan ffracsiwn. P’un sy’n fwy: neu ?
- • I weithio hyn allan, gallech luniadu lluniau fel uchod, neu gallech ddefnyddio’r dull yr edrychon ni arno yn gynharach, lle rydych yn newid i ffracsiynau cywerth – rhifau gwaelod y ffracsiynau yw 5 a 2, a lluosrif cyffredin lleiaf 5 a 2 yw 10:
- 5 × 2 = 10
- 2 × 5 = 10
- Beth bynnag a wnewch i’r gwaelod, gwnewch yr un peth i’r top:
- Os ydych chi’n lluosi’r rhifau top a gwaelod yn â 2, rydych yn gwneud .
- Os ydych chi’n lluosi’r rhifau top a gwaelod yn â 5, rydych yn gwneud .
- Mae () yn llai na (), felly mae 2yn llai na 2.