Somo la 1
Ni vitu gani vya kidunia ambayo tunakutana navyo mara nyingi? Udongo; mimea maji; misitu yabisi; nguo...?
Je unafikiria kuhusu nitrojeni? tunaishi maisha yetu tukiwa tumemezwa (tumezungukwa kabisa ) katika gesi ya nitrojeni (asilimia 80 za hewa) .
Tutaanza kipengele hiki kwa kuangalia picha kubwa ya maada na maunzi zinazofanya dunia yetu.
Uchunguzi kifani 1 na Shughuli 1 inaelezea michezo ambayo wanafunzi utaja, uchambua, na kupanga maada na vitu. Vitu vya kusisimua vitakusaidia kuibua maarifa ya awali aliyonayo mwanafunzi, pia ni dira ya ufundishaji mzuri wa mada yoyote.
Uchunguzi kifani ya 1: Mchezo wa kumsaka mnyama mla mzoga
Katika Kuendesha semina ya kuwaendeleza walimu Nigeria ya Kaskazini, mwasilishaji mada, Ismaila, alifikiri ni wakati wa kutumia michezo ya kusisimua. Akapendekeza mchezo wa kumsaka mnyama mla mizoga.
Kucheza mchezo huu, unawagawa wanafunzi katika makundi ya watu wanne au zaidi. Kila kundi litapata orodha ya vitu vinavyofanana. Watavitafuta vitu hivyo haraka na kwa umakini kisha kuvirudisha au watatumia kamera kurekodi kwamba wamevipata vitu hivyo. (angalia Nyenzo Muhimu: kutumia teknolojia mpya kwa msaada zaidi ). Kundi litakalo kuwa la kwanza kuthibitisha kwamba limekusanya vitu vyote ndilo litakuwa mshindi. Angalia Nyenzo rejea 1: kama mfano wa orodha aliyotumia Ismaila na mifano ya namna baadhi ya makundi yalivyokutana na changamoto katika kutafuta baadhi ya vitu vya mtego
Mchezo umethibitisha kuwa ni changamoto ya kusisimua iliyomfanya mwalimu afikiri kwa uangalifu zaidi nini kinachotuzunguka na je kimetoka wapi? Waliona thamani ya zoezi na kufurahia changamoto iliyofuata ya kubadili na kufanyia marekebisho ya orodha ya wanafunzi wao. Walikubaliana kuufanyia mchezo majaribio katika madarasa yao na kutafakari kufaa kwake kabla ya semina inayofuata.
Shughuli ya 1: Kutafuta, kutaja na kuongea kuhusu aina za maada
Shughuli hili limejikita katika mchezo wa sanamu za muziki
Ligawe darasa lako katika makundi ya watu kumi hadi kumi na mbili
Piga muziki. Kundi la kwanza wacheze kwa nafasi katikati ya darasa wengine watakuwa ni hadhira
Zima muziki
Wachezaji watasimama hapo hapo walipo yeyote atakaye sogea atatolewa nje na kukaa chini
Mwalimu atataja jina la baadhi ya maada kwa mfano metali wachezaji watachangamka na kuwahi kuweka mikono yao kwenye kitu ambacho ni metali
Mtu yeyote atakayeshika aina ya metali iliyokwisha guswa atatoka nje ya mchezo
Wale wa mwisho kupata metali zao wenyewe watatoka
Waliogusa watasema kitu kinachofurahisha katika vile walivyovigusa wakishindwa kusema au wakirudia yale yaliyokwisha semwa watatoka nje
Wanafunzi wanaweza kuuliza maswali kuhusu vitu vilivyoguswa
Iwapo waliovigusa watashindwa kutoa majibu yanayoridhisha watatoka nje
Waliobaki watapata nafasi ya kurudia tena baadaye
Kundi lingine litakuja katikati, litacheza, wataganda, watawahi kushika kitu ( kimiminika, karatasi, ubao n.k) na kujaribu kudumu kwa kusema na kujibu maswali wanayoulizwa
Je mchezo huu umekupa nafasi ya kupima na wakati huo huo kukuza ufahamu wa wanafunzi kwa ulimwengu wao?
Sehemu ya 1: Kuchunguza na kuainisha maunzi/vitu