2 Symud o'r blynyddoedd cynnar i ysgol gynradd
Mae Llywodraeth Cymru wedi pwysleisio bod codi safonau llythrennedd yn un o'i phrif flaenoriaethau. Amlygodd adroddiad 'Barod i Ddarllen' y ffaith fod plant tlotaf Cymru sy'n dechrau ysgol gynradd eisoes ar ei hôl hi o ran sgiliau iaith.
Activity 3
Darllenwch y dyfyniad a addaswyd isod o'r TES (Times Educational Supplement) ar-lein ynghylch y 'bwlch darllen' mewn ysgolion cynradd ac yna atebwch y cwestiynau sy'n dilyn. Ymgyrch i ddod â'r bwlch darllen 'gwarthus' mewn ysgolion cynradd i ben
Bydd tua 1.5 miliwn o blant yn y DU yn gadael yr ysgol gynradd yn cael trafferth darllen erbyn 2025 oni chymerir camau gweithredu brys, yn ôl ymchwil newydd a gyhoeddwyd heddiw gan grŵp ymgyrchu a sefydlwyd i ddileu anllythrennedd.
Mae'r ymchwil yn dangos bod y DU yn cymharu'n anffafriol â gwledydd eraill yn Ewrop o ran gallu i ddarllen. Cyfeiriwyd at yr anghydraddoldeb hwn mewn gallu i ddarllen fel y 'bwlch darllen'.
Gallai economi'r DU fod £32bn yn waeth ei byd os na chaiff camau gweithredu eu cymryd i sicrhau bod plant 11 oed yn gadael yr ysgol gynradd yn ddarllenwyr mwy galluog.
Mae un o bob pedwar plentyn sy'n cael ei fagu mewn tlodi yn gadael yr ysgol gynradd yn methu â darllen yn dda.
'Ym Mhrydain, mae addysg gynradd i blant wedi bod yn orfodol ers o leiaf 150 mlynedd,' meddai'r Fonesig Julia Cleverdon, cadeirydd ymgyrch Darllena. Datblyga.
'Er hyn, mae'n gywilyddus bod miloedd o blant yn gadael yr ysgol gynradd bob blwyddyn yn methu â darllen yn ddigon da i fwynhau darllen a gwneud hynny er pleser, er gwaethaf ymdrechion gorau athrawon ledled y DU.
Gadael sylw
- Beth yw ystyr 'y bwlch darllen', yn eich barn chi’?
- Pam mae'r DU ar safle mor isel yn y tablau cynghrair rhyngwladol, yn eich barn chi?
O'r dyfyniad o'r TES rydych newydd ei ddarllen, mae'n ymddangos bod y 'bwlch darllen' yn gysylltiedig ag anghydraddoldebau mewn cymdeithas. Mae'r rhesymau dros hyn yn gymhleth, ond gallant gynnwys ffactorau fel:
- mynediad cyfyngedig at lyfrau yn y teulu
- rhieni heb yr amser na'r adnoddau i ddarllen i blant.
Os byddwn yn ymwybodol bod problem, gallwn gydweithio er mwyn mynd i'r afael â'r her.
Mae hyn yn golygu cael rhieni, cynorthwywyr addysgu, athrawon a'r holl staff cymorth eraill i gydweithio a rhannu eu harbenigedd – hynny yw, chi.
Dyma ddwy enghraifft o gydweithredu'n gadarnhaol:
- Ymgyrch Darllena. Datblyga. [Tip: daliwch Ctrl a chliciwch dolen i'w agor mewn tab newydd. (Cuddio tip)] , sydd â'r nod o sicrhau y bydd pob plentyn a gaiff ei eni heddiw yn darllen yn dda erbyn iddo gyrraedd 11 oed yn 2025 ac mae gan gynorthwywyr addysgu rôl allweddol i'w chwarae yn hyn o beth.
- Ymgyrchoedd darllen a gynigir gan Gyngor Llyfrau Cymru http://www.cllc.org.uk/ ymgyrchoedd-campaigns/ reading-darllendiablo.lang=cym