သင်ဘာလုပ်နိုင်ပါသလဲ။

အသစ်ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည့် စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ

မြန်မာနိုင်ငံစာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဒေတွင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့်အပြောင်းအလဲများနှင့်အတူ သင်၏တက္ကသိုလ် သို့မဟုတ် ကောလိပ်တွင် ဥပဒေသစ်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာမည့်အရာများအား အသိပညာပေးခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ အပြောင်းအလဲကာလ ၂ နှစ်ကုန်ဆုံးသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် စာပေနှင့်အနုပညာမူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက်မှုအတွက် ပြစ်ဒဏ်များ စတင်သက်ရောက်မည်ဖြစ်သောကြောင့် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ အောက်ပါတို့ကို သင်လုပ်နိုင်ပါသည်။

• သင့်အတွက် ဥပဒေသစ်ကမည်သို့ သက်ရောက်မှုများရှိကြောင်း ရှင်းပြရန် သင်၏တက္ကသိုလ် သို့မဟုတ် ကောလိပ်တွင်အခမ်းအနားကျင်းပခြင်း သို့မဟုတ် ဟောပြောသူတစ်ဦးအားဖိတ်ကြားခြင်း။
• ဥပဒေသစ်၏ မိတ္တူများကို ဆရာ/မများနှင့် ကျောင်းသားများ ရရှိစေရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း။
• ဥပဒေသစ်ထဲမှ အဓိကအချက်များနှင့် သင်၏တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများနှင့်ဆရာဆရာမများအတွက် ယင်းက မည်သို့သက်ရောက်နိုင် သည်ကို အကျဉ်းချုံးခြင်း။
• ၎င်းတို့အသုံးပြုသည့် အကြောင်းအရာ၊ အချက်အလက်များအား ရည်ညွှန်းဖော်ပြ သင့်သည့် အကြောင်းရင်းနှင့် ဖော်ပြသင့်သည့်ပုံစံကို လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအား သတိပေးရန် ရင်းမြစ်များဖန်တီးခြင်း။
• ရည်ညွှန်းဖော်ပြခြင်းအားစစ်ဆေးရန်အတွက် အကြောင်းအရာ၊ အချက်အလက်များအားသုံးသပ်ပေးရန်ကမ်းလှမ်းခြင်း။
• MIPRA ကဲ့သို့ နိုင်ငံတော်အဆင့် အဖွဲ့အစည်းများမှတစ်ဆင့် တိုးတက်မှုများအားမျက်ခြည်အပြတ်မခံခြင်းနှင့် ယခုသင်တန်းတွင်ဆွေးနွေးခဲ့သော စီမံချက်အချို့တွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ခြင်း။

OER ၏ အကျိုးကျေးဇူးများ

OER နှင့် အခမဲ့လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်သည့်အရင်းအမြစ်များရှိနေကြောင်း၊ ယင်းတို့ကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် သင်၏ကျောင်းသားများနှင့်လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများဖြစ်ထွန်းစေနိုင်ကြောင်းတို့ ကိုလည်း သတိပြုမိကြစေရန် လုပ်ဆောင်နိုင် ပါသည်။ အောက်ပါတို့ကို သင်လုပ်နိုင်ပါသည်။

• သင်၏တက္ကသိုလ် သို့မဟုတ်ကောလိပ်တွင် ‘အခမဲ့လွတ်လပ်ပညာရေး (open education)’အထိမ်းအမှတ်နေ့အား နှစ်စဉ်ကျင်းပခြင်း။
• ကျောင်းသားများနှင့် ဆရာဆရာမများအသုံးပြုသင့်သည့် အခမဲ့လွတ်လပ်သည့်အရင်းအမြစ်များ (Open resources) သို့မဟုတ် သင်၏ကျောင်းသားများနှင့် ဆရာဆရာမများဖန်တီးထားသည့် OER အား ပြသခြင်းနှင့်ရွေးချယ်ထိန်းသိမ်းခြင်း။
• ကျောင်းသားများနှင့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအား Creative Commons နှင့် open education
  • အကြောင်းများသင်ကြားရန် အခမ်းအနားများကျင်းပခြင်း၊ သင့်အတွက်အထောက်အကူဖြစ်စေရန် လက်ရှိ OER(ဥပမာ ယခုသင်တန်း )နှင့် အခြား OER တို့အား ပြန်အသုံးပြုနိုင်ခြင်း ။
  • လိုင်စင်တွင် ခွင့်ပြုထားပါက သင်၏တက္ကသိုလ်နှင့်ပိုမိုကိုက်ညီမှုရှိစေရန် အကြောင်းအရာ၊ အချက်အလက်များအားပြန်လည်ရောနှောပေါင်းစပ်နိုင်ပါသည်။ အသိအမှတ်ပြုဖော်ပြရန်တော့ မမေ့ပါနှင့်။
  • OER သည် သင့်ကျောင်းအတွက် အဘယ်ကြောင့် အသုံးဝင်ကြောင်းစဉ်းစားခဲ့သည့် အ ခန်း ၄.၂ [Tip: hold Ctrl and click a link to open it in a new tab. (Hide tip)]   ရှိ သုံးသပ်ချက်များနှင့်ပတ်သက်သည့် သင်၏တုံ့ပြန်မှုများအား ပြန်လည်သုံးသပ်ကြည့်ပါ။
• OER အကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း၊ OER ဆိုင်ရာသင်တန်းများတက်ရောက်ခြင်း၊ အခမဲ့လွတ်လပ်စွာ ပူးပေါင်းပါဝင်ကာ မျှဝေနိုင်သည့် သုတေသနများ (open research) အကြောင်းနှင့် အခမဲ့လွတ်လပ်စွာအသုံးပြုနိုင်ခြင်း (open access) တို့အကြောင်း ဆွေးနွေးရန် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့် ပုံမှန်တွေ့ဆုံခြင်း။
• OER နှင့်အခမဲ့လွတ်လပ်စွာအသုံးပြုခွင့်(open access)ရှိသုတေသနများအားရှာဖွေရန်ကူညီမည့်ဝက်ဘ်ဆိုက်များနှင့်အထောက်အကူများအားအထူးအမှတ်အသားပြုထားခြင်း။ ဥပမာ EIFL ၏ လက်ကမ်းစာစောင်ဖြစ်သော How can I get access to the article I need?

သင်သည် နည်းပညာအဖွဲ့ဝင်ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်လျှင် မည်သည့် (open license) လွတ်လပ်စွာ ရယူသုံးစွဲနိုင် သောဆော့ဖ်ဝဲလ်မျိုးကို သင်၏ အဖွဲ့အစည်း၌ သုံးနိုင်မည်နည်း။

OER ဖန်တီးခြင်း

သင်၏ တက္ကသိုလ် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်း၌ လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုနိုင်စေခြင်းနှင့် OER ဖန်တီးခြင်းကို သင်က ထောက်ခံလိမ့်မည် ထင်ပါသည်။ လွတ်လပ်စွာသုံးစွဲခွင့်ပေးထားသော ထုတ်ဝေမှုများနှင့် ၎င်း၏အကျိုးကျေးဇူးများကို အကြံပြုတိုက်တွန်းပေးသော အရင်းအမြစ်များရေးသားခြင်းနှင့် ယင်းသို့အကြံပြုဟောပြောမည့် ဆရာ ဆရာမများအတွက် ပွဲများကျင်းပပေးခြင်းတို့ သင့်အနေဖြင့် ပြုလုပ်နိုင်သည်။ သင့်တက္ကသိုလ် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်း၏မူဝါဒများကိုလည်း ပြန်လည်သုံးသပ်သင့်ပြီး အောက်ပါမေးခွန်းများအား မေးမြန်းကြည့်သင့်ပါသည်။

• လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း သင်ဖန်တီးလိုက်သည့်လက်ရာအား မည်သူပိုင်ဆိုင်သနည်း။ သင့်အဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့အစည်းမူဝါဒများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ကြည့်သင့်သည်။ မရှင်းလင်းပါက မည်သူအား မေးမြန်းရန်လိုအပ်မည်နည်း။ လက်ရာများအတွက် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုခွင့်လိုင်စင် သုံးခြင်းအပေါ် သက်ရောက်နေသည့်မူဝါဒရှိပါသလား။
• သင်၏တက္ကသိုလ်တွင် ကိုယ်ပိုင် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုခွင့်လိုင်စင ် ချပေးခြင်းနှင့်ဆိုင်သော မူဝါဒအားဖော်ဆောင်နိုင်ပါသလား။ မူဝါဒဖော်ဆောင်ရာတွင် မည်သူများပါဝင်ရန်လိုအပ်မည်နည်း။ OER မူဝါဒများနှင့်ပတ်သက်သည့်နောက်ထပ်အချက်အလက်များအား နောက်ဆက်တွဲ အရင်းအမြစ်များ အ ခန်းတွင် ရှာဖွေနိုင်ပါသည်။
• သင်၏တက္ကသိုလ်သည် တက္ကသိုလ်၏ကိုယ်ပိုင် OER အားဖော်ဆောင်နိုင်ပါသလား။ ကျောင်းသားများအတွက် အစမ်းသင်တန်းများအား အခမဲ့ ပို့ချခြင်းပြုလုပ်နိုင်ပါသလား။ ယင်းအရင်းအမြစ်များအား မည်သည့်နေရာသို့ ဝေမျှမည်နည်း။
• ဆရာဆရာမများက ် သင တန်းများ ဖန်တီးကြမည်ဆိုလျှင် သင်တန်း ဖော်ဆောင်မှုကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်သော OER ကို ရှာဖွေခြင်းနှင့် လိုင်စင် ချပေးခြင်းနှင့်အသိအမှတ်ပြုဖော်ပြခြင်းတို့အတွက် အကြံပေးခြင်းတို့ကို လုပ် နိုင်ပါသလား။
• လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များက ် ၎င်းတို့၏သုတေသနများကို မည်သည့်နေရာတွင် ထုတ်ဝေဖော်ပြကြသနည်း။ ယင်း ဂျာနယ်များကို အခမဲ့လွတ်လပ်စွာအသုံးပြု နိုင်ပါသလား။
• MERALကဲ့သ စီမံချက်များတွင် သင်၏တက္ကသိုလ်ပါဝင်နိုင်မည်လား။
• အကြောင်းအရာတစ်ခုကို အသေးစိတ် လေ့လာဆန်းစစ်မှုများ (Case studies) ဖော်ထုတ်ခြင်းနှင့် ကောင်းမွန်သည့် လက်တွေ့လုပ်ကိုင်မှုများအား အများသိအောင် ပြသပေးထားခြင်းသည် အခြားသူများပါဝင်ချင်စိတ်ပေါ်လာစေခြင်း သို့မဟုတ် လွတ်လပ်စွာ ရယူအသုံးပြုခွင့်လိုင်စင်ရှိသော အရင်းအမြစ်များအား အသုံးပြုရန် စဉ်းစားမိလာအောင် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ ဤနည်းလမ်းဖြင့် ကောင်းမွန်သည့်လက်တွေ့လုပ်ကိုင်မှုများကို အခြားသူများထံဝေမျှရန် သင်၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့်အတူ လုပ်ကိုင်နိုင်ပါသလား။