14.4 Kuishi kwa mtindo bora wa maisha

Pamoja na kula vizuri na kudumisha usafi, mwanamke mjamzito anahitaji kupata usingizi na kupumzika vya kutosha kila siku. Hii itamsaidia kujiepusha na shinikizo la juu la damu (imejadiliwa kwa kina katika Kipindi cha 19 baadaye katika Moduli hii), na edema (kuvimba kwa miguu na vifundo kutokana na kiowevu kujikusanya katika tishu). Kupumzika vizuri pia humsaidia kuimarika na kuipa fetasi nafasi nzuri ya kuzaliwa ikiwa yenye afya.

Mchoro 14.7 Familia zinazomhimiza mwanawake mjamzito kupumzika mara nyingi humsaidia yeye na mtoto wake kuwa wenye afya.

Wanawake wengi lazima wafanye kazi kwenye mashamba, makampuni au maduka na aidha nyumbani kwao muda wote wa ujauzito. Hii inaweza kuwa ngumu hasa kwa wanawake wakati wa ujauzito kwa sababu wanachoka zaidi ya kawaida – hasa katika majuma machache ya mwisho. Waeleze pamoja na familia zao kuwa mwanamke huyo anafaa kujaribu kupumzika kwa dakika chache baada ya kila saa 1 hadi 2 (Mchoro 14.7). Hii pia itamsaidia kufurahia ujauzito wake.

Mchoro 14.8 Chochote mama anachoweka mwilini mwake humfikia mtoto wake.

Hakikisha wanawake wanaelewa kuwa chochote wanachokiweka mwilini mwao hupita kwenye plasenta na kumfikia mtoto (Mchoro 14.8). Moshi wa sigara, pombe, na madawa haramu kama afyuni, heroini, kokeini na dawa za usingizi ni hatari kwa kila mtu lakini ni za kudhuru hasa kwa fetasi inayokua. Hata kinywaji kimoja au viwili vyenye pombe wakati wa ujauzito vinaweza kupelekea mtoto kuzaliwa akiwa mdogo sana au akiwa na kasoro au ulemavu wa kuzaliwa unaoathiri ubongo.

Anapaswa pia kushauriwa kuepukana na:

  • Uinuaji wa vitu vizito
  • Watu wagonjwa, hasa ikiwa wanatapika, wanahara au wana upele
  • Kemikali kali au manukato yake (kwa mfano, kemikali zinazotumiwa kuua wadudu shambani)
  • Dawa zisizo muhimu
  • Dawa kama shira za kikohozi, haluli, na za kupunguza maumivu ambazo hajaandikiwa na muhudumu wa afya (Mchoro 14.9).
Mchoro 14.9 Wanawake wajawazito wanapaswa kunywa dawa ambazo ni salama tu katika ujauzito na ambazo kwa hakika zinahitajika.

14.3 Usafi katika ujauzito

14.5 Chanjo dhidi ya tetanasi