4.7 Cynhwysiant gwledig
Yn 2021 roedd y boblogaeth wledig yn y Deyrnas Unedig tua 16%. Yn y ddelwedd isod, gallwch weld bod bron 82% o Gymru yn cael ei alw’n wledig, gyda thua 32% o’r boblogaeth yn byw mewn ardaloedd gwledig.
Mae gweithio hybrid o bosibl yn cynnig cyfleoedd i bobl sy’n byw mewn ardaloedd gwledig i gael swyddi a oedd unwaith ar gael i’r rhai oedd yn byw mewn trefi mawr neu ddinasoedd yn unig.Wrth i sefydliadau ddefnyddio dulliau gwaith mwy hyblyg, mae llawer o ffactorau sydd angen eu hystyried i sicrhau profiad cyfartal a theg, gan gynnwys ystyried cost a dichonolrwydd cymudo cynaliadwy. Gall y mynediad at gludiant cyhoeddus fod yn gyfyngedig a gall rhai pobl fod â statws economaidd isel.
Mae’r seilwaith digidol mewn ardaloedd gwledig yn aml yn llai datblygedig, felly gall hynny effeithio ar y gallu i weithio’n effeithiol o bell. Mae cymunedau gwledig yn dod o hyd i ffyrdd blaengar o ymdrin â hyn fel Prosiect Cynhwysiant Digidol Llanofer, [Tip: daliwch Ctrl a chliciwch dolen i'w agor mewn tab newydd. (Cuddio tip)] i ddefnyddio neuaddau pentref i gynnig mynediad at well darpariaeth band eang, cynyddu ymwybyddiaeth ddigidol a sgiliau digidol yn y gymuned, ochr yn ochr â defnyddio canolfannau cydweithio a archwiliwyd yn gynharach yn y cwrs.
Yn y fideo isod mae’r Athro Michael Woods – Cyd-gyfarwyddwr, Canolfan Gwleidyddiaeth a Chymdeithas Cymru – Prifysgol Aberystwyth, sy’n un o gyd-awduron yr adroddiad tystiolaeth Y Weledigaeth Wledig i Gymru, yn esbonio’r ystyriaethau o ran cynhwysiant gwledig.
Transcript
Gweithgaredd 15: Cymdogaethau 15 munud
Meddyliwyd am y ‘cysyniad cymdogaeth 15 munud’ gyntaf gan Carlos Moreno yn 2016. Mae ei ddamcaniaeth yn canolbwyntio ar ardaloedd trefol, gyda’r nod o annog adfywio, gwella cydlyniad cymdeithasol, cymunedau ffyniannus, iechyd a llesiant, gan leihau’r defnydd o gerbydau modur a hyrwyddo byw yn gynaliadwy.
Mae’r dull hwn ar sail lle yn ei hanfod yn hyrwyddo’r syniad bod yr holl breswylwyr o bob oed a gallu yn medru cael mynediad at eu hanghenion dyddiol (tai, gwaith, bwyd, iechyd, addysg a diwylliant a hamdden) o fewn pellter o 15 munud ar droed neu ar feic.
Ystyriwch y fideo uchod, sut gallai’r cysyniad o gymdogaeth 15 munud alluogi cynhwysiant gwledig tymor hir ar gyfer gweithio hybrid a ffyrdd cynaliadwy o weithio? Gwnewch nodiadau yn y blwch testun rhydd isod.