2.6 Rhanddeiliaid

Mae gan fusnes lawer o randdeiliaid gwahanol. Y bobl gyntaf sy'n dod i'r meddwl yn aml yw'r rhanddeiliaid ariannol ac mae'n wir eu bod yn bwysig, ond gellir diffinio 'rhanddeiliaid' yn ehangach fel yr amrywiaeth o bobl sydd â buddiant yn y cwmni.

Mae Freeman (1984) yn diffinio rhanddeiliaid fel unrhyw grŵp neu unigolyn a all effeithio ar gamau i gyflawni amcanion y cwmni neu a gânt eu heffeithio gan y camau hynny; mae'n well gan Hill a Jones (1992) ddiffinio rhanddeiliaid fel etholwyr sydd â hawl ddilys dros y cwmni.

Nid asiantau allanol yn unig yw rhanddeiliaid. Gall eich teulu fod yn rhanddeiliaid pwysig, gallent ddibynnu ar y busnes ac efallai yr hoffech ofyn iddynt sut mae'r amser rydych yn ei dreulio ar eich busnes yn effeithio arnynt.

Yn achos Gwenllian, bydd ei gŵr - sy'n gynhyrchydd cerddoriaeth - yn ei helpu i gynhyrchu ei deunyddiau iaith. Drwy ddefnyddio'r cartref fel safle coginio, bydd yn rhaid i fywyd teuluol Gwyneth wneud lle i brosesau gweithgynhyrchu. Heb gefnogaeth ei deulu sy'n berchen ar yr adeiladau fferm y mae am eu defnyddio a'r fferm y mae'n gweithio arni ar hyn o bryd, ni all Euan sefydlu ei fragdy bach.

Gallai rhanddeiliaid gynnwys banciau, asiantaethau ariannu (fel awdurdodau dyfarnu grantiau), gweithwyr, cwsmeriaid, cyflenwyr, cyfranddalwyr (os yw hynny'n briodol), y gymuned leol, y wladwriaeth a'r rhai sy'n rhannu'r amgylchedd.